Akredytacja w ochronie zdrowia po 1 stycznia 2024 r. - co się zmieniło?

Od 1 stycznia 2024 r. obowiązują nowe przepisy dotyczące procesu akredytacji (wynikające z ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta). Zmiany dot. warunków wnioskowania o akredytację, poszczególnych etapów procesu jej przyznawania oraz wpływają na zakres obowiązków i uprawnień placówek zainteresowanych jej uzyskaniem. Poniżej sygnalizujemy najważniejsze modyfikacje w procedurze akredytacyjnej oraz wskazujemy co się zmieniło względem uchylonej już ustawy o akredytacji.

Akredytacja - wejście w życie i problemy prawne 

Z początkiem stycznia weszły w życie nowe regulacje dot. warunków uzyskania akredytacji przez szpitale i przychodnie. Zmiany dot. też samej procedury (zarówno na etapie składania wniosku, jego oceny wstępnej czy też przeglądu akredytacyjnego). Wątpliwości generuje jednak fakt, że wciąż nie zostały wydane akty wykonawcze do przepisów ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta w zakresie dot. akredytacji (akt ten uchylił dotychczas obowiązującą ustawę o akredytacji w ochronie zdrowia). W związku z powyższym praktyczne wdrożenie nowych zasad akredytacji się opóźnia, gdyż nie jest możliwe wszczęcie procedury oceniającej na nowych zasadach, a także moc utraciły dotychczasowe standardy akredytacyjne umożliwiające samoocenę i przegląd akredytacyjny. W efekcie Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia wstrzymało przyjmowanie nowych wniosków o udzielenie akredytacji.

Założenia i warunki akredytacji 

Ustawa o jakości w ochronie zdrowia wskazuje w art. 21a, że akredytacja w ochronie zdrowia ma na celu potwierdzenie spełniania przez podmiot wykonujący działalność leczniczą standardów akredytacyjnych w zakresie udzielania świadczeń opieki zdrowotnej oraz funkcjonowania tego podmiotu. W świetle nowej ustawy, akredytacja w dalszym ciągu jest procesem fakultatywnym dla podmiotów wykonujących działalność leczniczą. Udziela ją minister właściwy do spraw zdrowia na okres 4 lat w formie certyfikatu akredytacyjnego. Warto jednak zaznaczyć, że nowe przepisy zakładają wyższe niż dotychczas wymagania dla placówek medycznych zainteresowanych jej uzyskaniem. Aby ją otrzymać konieczne jest bowiem zrealizowanie łączne trzech warunków:

• spełnienie pojedynczych standardów akredytacyjnych obligatoryjnych
• uzyskanie oceny akredytacyjnej na poziomie co najmniej 75% maksymalnej możliwej do uzyskania sumy ocen poszczególnych standardów akredytacyjnych ogółem
• uzyskanie co najmniej 50% maksymalnej możliwej do uzyskania sumy ocen poszczególnych standardów akredytacyjnych dla każdego działu tematycznego.

Złożenie wniosku o akredytację 

Wniosek o akredytację po 1 stycznia 2024 r. uległ pewnym modyfikacjom w stosunku do dotychczas obowiązującego. Trzeba pamiętać, że wniosek należy złożyć w formie elektronicznej za pośrednictwem Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia (obecnie jednak jak wspomniałem wyżej ich przyjmowanie jest czasowo wstrzymane). Jak tylko będzie to możliwe, zostanie udostępniony nowy wniosek, który będzie zawierał dodatkowe elementy, a w szczególności:

• obowiązek wskazania zakładu lub zakładów leczniczych, jednostki organizacyjnej lub grupy jednostek, komórki organizacyjnej lub grupy komórek organizacyjnych w przypadku podmiotów leczniczych albo wskazania miejsca udzielania świadczeń zdrowotnych – przepisy uchylonej ustawy o akredytacji w ochronie zdrowia przewidywały możliwość udzielenia akredytacji wyłącznie na rzecz podmiotu leczniczego, składany wniosek obejmował więc wszystkie zakłady i komórki organizacyjne podmiotu, natomiast ustawa o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta dopuszcza taką możliwość, stąd też we wniosku należy wskazać jednostki, które mają być akredytowane;
• obowiązek wskazania we wniosku podwykonawców, a także osoby trzecie, z którymi zawarto umowy cywilnoprawne, z powierzeniem niektórych czynności tym osobom.

Pełne zestawienie różnic w zakresie treści wniosku o udzielenie akredytacji dostępne jest w ramach komentarza praktycznego: Procedura akredytacji placówki medycznej krok po kroku 

Warto także zasygnalizować pozostałe ważne modyfikacje zasad składania wniosków, w tym nowy obligatoryjny elementem wniosku - oświadczenie o spełnianiu standardów akredytacyjnych sporządzone na formularzu opublikowanym w BIP czy zmiany w zasadach wniesienia opłaty za udzielenie akredytacji.

Zmiany w procedurze oceniającej 

Udzielenie akredytacji (w świetle art. 26 ustawy o jakości) jest poprzedzone przeprowadzeniem procedury oceniającej spełnienie pojedynczych standardów akredytacyjnych, obejmującej:

• ocenę wstępną wniosku o akredytację;
• przeprowadzenie oceny spełnienia standardów akredytacyjnych w podmiocie wnioskującym o udzielenie akredytacji (przegląd akredytacyjny);
• sporządzenie raportu z przeglądu akredytacyjnego (raport z przeglądu).

Novum w procesie rozpatrywania wniosków jest ich sformalizowana ocena wstępna. W trakcie tego etapu procesu weryfikowane jest czy wniosek zawiera wszystkie wymagane elementy, czy do wniosku zostało dołączone oświadczenie o spełnieniu standardów akredytacyjnych oraz potwierdzenie wniesienia opłaty za dokonanie przeglądu akredytacyjnego. Z kolei zasady przeglądu akredytacyjnego nie różnią się znacząco od dotychczasowych. Warto jedynie zasygnalizować, że zmiany w tym zakresie dot. liczby wizytatorów, którzy przeprowadzają przegląd oraz bardziej sformalizowanego sposobu dokumentowania przeglądu akredytacyjnego. Końcowy etap procedury oceniającej stanowi przygotowanie raportu z przeglądu akredytacyjnego. Tutaj również forma oraz treść raportu nie różnią się znacznie. Na potrzeby opracowania sygnalizujemy, że zmiany dot. przede wszystkim sformułowań, a w nowym raporcie trzeba zamieścić dodatkowo opis ustaleń faktycznych oraz dołączyć do raportu zrealizowany plan przeglądu akredytacyjnego.

Szczegółowe porównanie różnic w zakresie w zakresie treści raportu z przeglądu akredytacyjnego jest przedmiotem szkolenia: Akredytacja placówki medycznej krok po kroku 

Tagi:
• LEX Ochrona Zdrowia