Awans zawodowy nauczycieli a przepisy przejściowe
Od 1.09.2022 r. obowiązują nowe zasady awansu zawodowego nauczycieli, które znacznie modyfikują ścieżkę zawodową nauczyciela. Zmiany dotyczą także oceny pracy i jej powiązania ze ścieżką awansu zawodowego. Należy pamiętać, że przepisy przejściowe pozwalają na dokończenie nauczycielom ścieżki awansu na "starych" zasadach. Kiedy i w jakich sytuacjach? Poznaj wyjaśnienia ekspertów w tym zakresie.
Mocą noweli z 5.08.2022 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw dokonano zmian w systemie awansu zawodowego nauczycieli. Nowe zasady mają na celu uproszczenie i odbiurokratyzowanie ścieżki awansu zawodowego, w tym zmniejszenie liczby stopni awansu przez likwidację stopnia nauczyciela stażysty i nauczyciela kontraktowego. Zrezygnowano także ze sformalizowanego stażu oraz oceny dorobku zawodowego.
Przygotowanie do zawodu nauczyciela
Nauczyciel rozpoczynający pracę w szkole jest obecnie nauczycielem początkującym i zobligowany jest do zdobycia stopnia nauczyciela mianowanego – już na nowych zasadach. Przygotowanie do zawodu trwa zasadniczo 3 lata i 9 miesięcy, ale może trwać krócej w przypadkach określonych w art. 9ca ust. 2 KN.
Warunki nadania nauczycielowi początkującemu stopnia nauczyciela mianowanego określa art. 9b ust. 1 KN, są to:
- spełnienie wymagań kwalifikacyjnych do zajmowania stanowiska nauczyciela,
- odbycie przygotowania do zawodu nauczyciela lub dodatkowego przygotowania do zawodu nauczyciela,
- posiadanie co najmniej dobrej oceny pracy,
- uzyskanie pozytywnej opinii komisji o przeprowadzonych zajęciach,
- zdanie egzaminu przed komisją egzaminacyjną.
Więcej na ten temat w komentarzu praktycznym Pana Piotra Gąsiorka pt.: "Awans zawodowy na stopień nauczyciela mianowanego od 1.09.2022 r."
Opieka mentora
Nauczyciel odbywa przygotowanie do zawodu pod opieką mentora, którego przydziela mu dyrektor szkoły.
Zgodnie z art. 9ca ust. 11 KN, mentorem powinien być nauczyciel mianowany lub dyplomowany, a nie może nim być nauczyciel zajmujący stanowisko kierownicze, z wyjątkiem przedszkoli, szkół i placówek, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1a i 2 KN, oraz szkół artystycznych, w których mentorem może być również nauczyciel mianowany lub dyplomowany zajmujący stanowisko kierownicze. Zadania mentora określone zostały w art. 9ca ust. 12 KN, a wzór dotyczący przydzielenia mentora dostępny jest w LEX Prawo Oświatowe.
Warunki nadania nauczycielowi mianowanemu stopnia nauczyciela dyplomowanego
Nowelizacja Karty Nauczyciela, w art. 9b ust. 1 wprowadziła również nowe zasady ubiegania się o stopień nauczyciela dyplomowanego, do których należą:
- spełnienie wymagań kwalifikacyjnych do zajmowania stanowiska nauczyciela,
- przepracowanie w szkole wymaganego okres czasu,
- posiadanie co najmniej bardzo dobrej oceny pracy,
- uzyskanie akceptacji komisji kwalifikacyjnej.
W procedurze - krok po kroku znajdziesz kolejność działań wykonywanych w toku postępowania w sprawie nadania nauczycielowi stopnia nauczyciela dyplomowanego po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego, w szczególności osoby odpowiedzialne, tworzoną dokumentację wraz z wzorami dokumentów, terminy oraz podstawy prawne.
Ważne przepisy przejściowe
Nowela z 5.08.2022 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela i niektórych innych ustaw, wprowadza szereg istotnych regulacji przejściowych, które umożliwiają nauczycielom "dokończenie" ścieżki awansu na podstawie dotychczasowych ("starych") przepisów. Dotyczy to nauczycieli, którzy:
1) do dnia 31.08.2022 r. uzyskali stopień nauczyciela kontraktowego, lecz do tego dnia nie uzyskali stopnia nauczyciela mianowanego,
2) przed dniem 1.09.2022 r. rozpoczęli staż na stopień nauczyciela dyplomowanego, lecz do tego dnia nie uzyskali stopnia nauczyciela dyplomowanego,
Ci nauczyciele mogą się ubiegać o uzyskanie - odpowiednio stopnia nauczyciela mianowanego i dyplomowanego według przepisów dotychczasowych, tj. obowiązujących do 31.08.2022 r.
Tak więc, na przykład: nauczyciel który kończy staż na stopień nauczyciela mianowanego w maju 2023 r. podlega "starej" procedurze awansu zawodowego, zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy z 5.08.2022 r. W takim przypadku będą miały zastosowanie przepisy rozdziału 3a ustawy z 26.01.1982 r. - Karta Nauczyciela oraz rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 26.07.2018 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli, w brzmieniu obowiązującym przed 1 września 2022 r. Po zakończeniu stażu nauczyciel przedkłada dyrektorowi sprawdzianie z realizacji planu, na podstawie którego dyrektor ustala ocenę dorobku zawodowego za okres stażu - wyjaśnia ekspert - Pan Jan Chojnacki w LEX Prawo Oświatowe
Więcej na temat uzyskiwania przez nauczycieli stopni awansu według "starych" zasad znajdziesz w procedurach - krok po kroku, dostępnych w LEX Prawo Oświatowe:
Polecam!
Lidia Marciniak
Senior product manager
LEX Prawo Oświatowe