Nowe zasady odpowiedzialności za produkty wadliwe wyzwaniem dla producentów i nie tylko

Nowa dyrektywa o odpowiedzialności za produkty wadliwe (PLD) to kolejna korzystna dla konsumentów zmiana w prawie. Oprócz konsumentów dotknie ona w sposób istotny producentów i niektóre inne podmioty (np. importerów, czy dystrybutorów produktów). Nowe przepisy mają zostać wdrożone do polskiego prawa do 9 grudnia 2026 r.

1. O dyrektywie o odpowiedzialności za produkty wadliwe w LEX-ie

O dyrektywie o odpowiedzialności za produkty wadliwe można przeczytać w LEX Prawo Europejskie w analizie:

• Nowe zasady odpowiedzialności za produkty wadliwe 

której autorką jest prof. Małgorzata Sieradzka, z Wydziału Prawa i Administracji Uczelni Łazarskiego w Warszawie.

Dostępna w LEX-ie publikacja zawiera rozwinięcie wymienionych niżej wątków, ale także omawia nieujęte tutaj zagadnienia.

2. Nowe definicje produktu i szkody

Dyrektywa o odpowiedzialności za produkty wadliwe wprowadza wiele nowych definicji lub modyfikuje w sposób istotny definicje istniejące.

Jeśli chodzi o te ostatnie, to zwraca uwagę nowa wersja definicji "produktu", która uwzględnia zmiany związane z nowymi technologiami, nowymi modelami biznesowymi gospodarki o obiegu zamkniętym i nowymi globalnymi łańcuchami dostaw. Uwzględniono w tym pojęciu "cyfrowe pliki produkcyjne i oprogramowanie", jak również wskazano, kiedy powiązaną usługę należy traktować jako części składowe produkt. Z pojęciem produktu skorelowane są definicje "cyfrowych plików produkcyjnych", "powiązanej usługi" oraz "części składowej", nieistniejące wcześniej.

Co się tyczy pojęcia "szkody", to w dyrektywie PLD obejmuje ono również szkody niematerialne, tj. uznawane w naukach medycznych szkody na zdrowiu psychicznym oraz szkody zniszczenia lub uszkodzenia danych, które nie są wykorzystywane do celów zawodowych.

3. Ogólne zasady odpowiedzialności za produkty wadliwe

Dyrektywa o odpowiedzialności za produkty wadliwe rozciąga w porównaniu do dotychczasowych przepisów odpowiedzialność za produkty wadliwe na produkty cyfrowe oraz produkty pochodzące spoza UE. Inaczej niż dotychczas odpowiedzialnością zostają objęte szkody o charakterze niematerialnym. W odróżnieniu od swojej poprzedniczki - dyrektywy 85/374 - dyrektywa nie przewiduje ograniczenia kwotowego co do szkody (w dyrektywie 85/374 wynosi ono równowartość 500 €).

4. Podmioty odpowiedzialne za produkty wadliwe

Prawodawca unijny przewidział w dyrektywie o odpowiedzialności za produkty wadliwe szerszą niż dotychczas kategorię podmiotów, które mogą zostać pociągnięte do odpowiedzialności. W związku z tym pojęcie producenta zostało zastąpione pojęciem "pomiotu gospodarczego". Ten zaś obejmuje:

• producenta produktu lub części składowej,
• dostawcę powiązanej usługi,
• importera, upoważnionego przedstawiciela lub dostawcę usług realizacji zamówień, w przypadku gdy producent produktu lub części składowej ma siedzibę poza UE oraz

5. Ułatwienie poszkodowanym dochodzenia roszczeń od podmiotów gospodarczych

Dyrektywa o odpowiedzialności za produkty wadliwe wprowadza ułatwienia dowodowe dla poszkodowanych. Obejmują one: domniemanie wadliwości produktu oraz domniemanie związku przyczynowego pomiędzy wadliwością produktu a szkodą. Ponadto nakłada na wyżej wymienione podmioty gospodarcze obowiązki związane z udostępnianiem dowodów.

6. Implementacja przepisów dyrektywy do krajowych porządków prawnych

Zgodnie z dyrektywa o odpowiedzialności za produkty wadliwe jej implementacja do krajowych przepisów musi dokonać się do 9 grudnia 2026 r. W Polsce oznaczać to będzie zmiany w przepisach dotyczących produktów niebezpiecznych zawartych w kodeksie cywilnym.

Tagi:
• LEX Prawo Europejskie