Greenwashing jako nieetyczna praktyka w świecie finansów

Greenwashing często kojarzy się z branżą spożywczą lub odzieżową, ale jest dość powszechnym zjawiskiem i wiele podmiotów wykorzystuje modę na ekologię by zyskać przewagę konkurencyjną. Zjawisko to jest też niestety obecne na rynku kapitałowym i podobnie jak misseling nie ma definicji, ale może przybierać różne formy i występować na różnych etapach.

Geenwashing czyli "wybielanie"

Greenwashing, zwany też potocznie wybielaniem, to przedstawianie cech produktu/usługi w znacznie lepszym świetle niż jest faktycznie. Definicja greenwashingu sformułowana początkowo przez biologa Jay’a Westervelda odnosiła się do organizacji, które poświęcają więcej czasu i pieniędzy na reklamę wskazującą, że są firmami „zielonymi”, niż na rzeczywiste wprowadzanie praktyk przyjaznych dla środowiska.

Greenwashing pierwszy raz pojawił się przy opisywaniu praktyki jednej z sieci hoteli, która rzekomo wiedziona troską o środowisko zachęcała gości do rzadszego wymieniania ręczników. Obecne spektrum greenwashingu jest szerokie, a ten na rynku finansowym jest jego specyficzną odmianą. Narażeni są na niego klienci rynków finansowych z preferencjami ESG, poszukujący określonych produktów, np. ekologicznych projektów, by ulokować kapitał, ale również ci klienci, których wartości danej instytucji są im bliskie lub z którymi się utożsamiają i dlatego wybierają te instytucje jako dostawców usług finansowych.

Greenwashing na mapie drogowej ESMA

ESMA dostrzegł zjawisko greenwashingu na rynku finansowym i kwestie związane z jego zdefiniowaniem i uregulowaniem postawił sobie za jeden z celów pracy w planach na lata 2022–2024. Jego zdaniem jest to konieczne, ponieważ prognozy wskazują, że oczekiwania inwestorów co do zrównoważonych produktów będą rosły. Poza tym produktów tego rodzaju na rynku będzie coraz więcej, ale jednocześnie poziom wiedzy i edukacji w tym zakresie – po stronie instytucji finansowych i konsumentów – jest jeszcze niewystarczający. Obecnie brak jest ram regulacyjnych osadzających zjawisko greenwashingu w konkretnych przepisach, nie ma też inicjatyw samoregulujących rynek w podejściu do tego zjawiska. Mogłyby one działać już teraz samodyscyplinująco na podmioty i przeciwdziałać temu procederowi. Mając na względzie zmieniające się szybko i powstające nowe ramy prawne i niepewność co do interpretacji nowo powstającej legislacji, ESMA zdecydował się na zajęcie tą tematyką.

Greenwashing a konsumenci

Greenwashing może stanowić nieuczciwą praktykę rynkową w rozumieniu ustawy z 23.08.2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (https://sip.lex.pl/#/act/17379633?cm=DOCUMENT). Zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy praktyką taką może być m.in. działanie wprowadzające w błąd w szczególności, jeżeli działanie to w jakikolwiek sposób powoduje lub może powodować podjęcie przez przeciętnego konsumenta decyzji dotyczącej umowy, której inaczej by nie podjął.

Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na ten temat w LEX Banki znajdziesz komentarz praktyczny Marty Jedlińskiej Greenwashing jako nieetyczna praktyka w świecie finansów.

Tagi:
• LEX Banki