Obliczanie WPS - analiza przepisów i orzecznictwa z wykorzystaniem funkcjonalności LEX Kompas Orzeczniczy 2.0
Prawidłowe obliczenie wartości przedmiotu sporu (WPS) - zważając na ilość zasad wynikających z obowiązujących przepisów oraz orzecznictwa - może wydawać się skomplikowane. Ponadto nieoznaczenie niniejszej wartości stanowi brak formalny, który nieuzupełniony w odpowiednim terminie stanowi podstawę do zwrotu pisma. Jak prawidłowo obliczyć wartość przedmiotu sporu? O jakich zasadach podczas obliczania należy pamiętać? Jak znaleźć interesujące nas orzecznictwo nt. WPS?
Jeśli chcesz poznać funkcjonalności, które ułatwią Ci pracę z orzecznictwem pobierz bezpłatną wersję testową LEX Kompas Orzeczniczy 2.0.
Co to jest WPS?
Wartością przedmiotu sporu nazywamy wskazaną w piśmie procesowym kwotę pieniężną, która stanowi równowartość dochodzonego roszczenia. Wspomniana kwota ma istotne znaczenie we wszystkich sprawach, których przedmiotem są roszczenia majątkowe, zarówno pieniężne, jak i niepieniężne. Należy określać jej wartość w złotych zaokrąglając do pełnego złotego w górę.
Niniejsza kwota stanowi szczególnym kryterium, które:
- umożliwia ustalenie właściwości rzeczowej sądu;
- decyduje o tym, czy sprawa o roszczenia z umów powinna się toczyć w trybie uproszczonym;
- stanowi podstawę do wyliczenia stosunkowego wpisu sądowego i określenia kosztów postępowania.
Podczas obliczania wartości sporu należy kierować się zasadami, wynikającymi z obowiązujących przepisów (przede wszystkim art. 19-26 k.p.c) oraz orzecznictwa sądów.
W LEX Kompas Orzeczniczy 2.0 znajdziesz aż ponad 800 orzeczeń dot. wartości przedmiotu sporu.
Jednak jak pośród tylu orzeczeń znaleźć te najważniejsze, zawierające ww. zasady obliczania WPS?
Dzięki funkcji Wybór eksperta nie musisz już sam(a) szukać najważniejszych orzeczeń, ponieważ pomogą Ci doświadczone w tym zakresie osoby - eksperci. Tym samym oszczędzisz mnóstwo czasu, który musiał(a)byś poświęcić na samodzielne wyszukanie tych samych danych.
Zasady obliczania WPS
1. Roszczenia akcesoryjne
Obok roszczenia głównego mogą występować tzw. roszczenia akcesoryjne, takie jak odsetki, pożytki i koszty. Jednakże nie są one wliczane do WPS, o ile stanowią żądanie obok roszczenia głównego.
Zgodnie z postanowieniem SN z 2 kwietnia 1998 r., I CZ 13/98 - Art. 20 k.p.c. nie znajdzie zastosowania w sytuacji, gdy powód dochodzi samych odsetek odrębnym pozwem (bowiem wtedy żądanie o odsetki traci miano akcesoryjnego - staje się żądaniem głównym) oraz w przypadku skapitalizowania odsetek.
Chciał(a)byś zapoznać się z innymi orzeczeniami nt. zakresu zastosowaniu normy art. 20 k.p.c przy obliczaniu WPS?
Jedną z funkcji LEX Kompas Orzeczniczy 2.0 jest wyszukiwanie orzeczeń podobnych. Orzeczenia podobne to orzeczenia najbardziej zbliżone merytorycznie do aktualnie przeglądanego. Jest to nowa kategoria wzbogacająca listę dokumentów powiązanych z danym orzeczeniem, dzięki której z łatwością odnajdziesz interesujące Cię treści.
2. Kumulacja roszczeń
Kiedy powód wnosi pozew o kilka roszczeń, ich wartość jest sumowana zgodnie z przepisem art. 21 k.p.c.
PRZYKŁAD : Powód domaga się od pozwanego wydania rzeczy określonej wartości oraz zapłaty odszkodowania za bezumowne korzystanie z tej rzeczy za określony czas. W takie sytuacji wartością przedmiotu sporu będzie suma dochodzonego przez powoda odszkodowania oraz wartość rzeczy, która ma być wydana.
3. Roszczenia alternatywne lub ewentualne
Jeżeli powód zgłasza w pozwie roszczenia alternatywne lub ewentualne, o wartości przedmiotu sporu decyduje wartość wyższego ze zgłoszonych roszczeń.
Judykatura wypracowała spójne stanowisko, że kumulacja roszczeń w rozumieniu art. 21 k.p.c. nie zachodzi, gdy w sprawie zostały zgłoszone roszczenie główne i roszczenie ewentualne. Jednak niejednolite poglądy dotyczą rozwiązania problemu, czy w takiej sprawie wartość przedmiotu sporu powinno ustalać się w oparciu o roszczenie główne, czy w inny sposób.
ZOBACZ: "Wartość przedmiotu sporu w sprawie, w której dochodzone jest roszczenie ewentualne"
4. Świadczenia powtarzające się
W sprawach o prawo do świadczeń powtarzających się wartość przedmiotu sporu stanowi:
- suma świadczeń za jeden rok
- a jeżeli świadczenia trwają krócej niż rok - za cały czas ich trwania.
W danym przepisie mowa m. in. o: świadczeniach wynikających z umowy dożywocia bądź świadczeniach alimentacyjnych. Należy pamiętać, że ww. zasada dotyczy tylko świadczeń przyszłych, a świadczenia sprzed wytoczenia powództwa stanowią odrębne świadczenia i w razie ich dochodzenia łącznie z roszczeniem o prawo do świadczeń powtarzających się wartość przedmiotu sporu będzie stanowić suma wartości tych roszczeń, skumulowana na podstawie art. 21 k.p.c.
5. Najem lub dzierżawa
W sprawach o istnienie, unieważnienie albo rozwiązanie umowy najmu lub dzierżawy oraz o wydanie albo odebranie przedmiotu najmu lub dzierżawy, wartość przedmiotu sporu stanowi:
- przy umowach zawartych na czas oznaczony - suma czynszu za czas sporny, lecz nie więcej niż za rok,
- przy umowach zawartych na czas nieoznaczony - suma czynszu za okres trzech miesięcy.
Powyższa zasada ma zastosowanie wobec ruchomości oraz nieruchomości. Chwilą, na którą wartość powinna być określona jest moment wniesienia pozwu.
6. Roszczenia pracowników
W sprawach o roszczenia pracowników dotyczące nawiązania, istnienia lub rozwiązania stosunku pracy wartość przedmiotu sporu stanowi:
- przy umowach na czas określony - suma wynagrodzenia za pracę za okres sporny, lecz nie więcej niż za rok,
- przy umowach na czas nieokreślony - za okres jednego roku.
Obliczanie wartości przedmiotu sporu według reguł tego przepisu odnosi się wyłącznie do nawiązania, istnienia lub rozwiązania stosunku pracy.
7. Wydanie nieruchomości
W sprawach o wydanie nieruchomości posiadanej bez tytułu prawnego lub na podstawie tytułu innego niż najem lub dzierżawa (np. zastaw, użytkowanie) wartość przedmiotu sporu oblicza się przyjmując, stosownie do rodzaju nieruchomości i sposobu korzystania z niej, podaną przez powoda sumę odpowiadającą trzymiesięcznemu czynszowi najmu lub dzierżawy należnemu od danego rodzaju nieruchomości.
PRZYKŁAD : Wartość przedmiotu sporu w sprawie o eksmisję.
8. Zabezpieczenie
W sprawach o zabezpieczenie, zastaw lub hipotekę wartość przedmiotu sporu stanowi suma wierzytelności. Jeżeli jednak przedmiot zabezpieczenia lub zastawu ma mniejszą wartość niż wierzytelność, rozstrzyga wartość mniejsza.
Wartość przedmiotu sporu - orzecznictwo
W praktyce orzeczniczej sądy również zajmują się szczególnymi przypadkami ustalania wartości przedmiotu sporu, w związku czym ukształtowały się określone zasady obliczania WPS dla poszczególnych rodzajów spraw.
PRZYKŁAD : Zgodnie z postanowieniem SN z dnia 12 stycznia 2007 r., IV CZ 105/06 wartość przedmiotu sporu w sprawie opartej na roszczeniu z tzw. skargi pauliańskiej powinna być określona jako kwota równa wierzytelności powoda, która ma być chroniona tą skargą.
Znalezienie odpowiedniego orzeczenia to jedynie wierzchołek góry lodowej - poza odnalezieniem, należy dokonać także jego analizy, która niekiedy może zająć nawet kilka godzin. Na szczęście istnieje rozwiązanie, które pozwoli Ci zaoszczędzić czas oraz wyodrębnić najważniejsze elementy tekstu. Automatyczna analiza treści orzeczeń - funkcja dostępna w LEX Kompas Orzeczniczy 2.0. to szybki sposób, aby skoncentrować się na głębokiej pracy merytorycznej, oszczędzając cenny czas i energię.
Prawidłowe wyliczenie wartości przedmiotu sporu, w szczególności w niecodziennych i skomplikowanych sprawach niekiedy wymaga od pełnomocnika wykonania uprzednio odpowiedniego rozeznania z zasadami prawidłowego obliczania, które - w zależności od stosowanych metod - może pochłaniać różne ilości czasu. Ważne jest, aby podczas wykonywania każdej czynności związanej ze sprawą (również przygotowywania pisma procesowego) posiadać skuteczne sposoby wyszukiwania informacji oraz minimalizować czas spędzony nad każdym zadaniem.
Przekonaj się sam(a) i skorzystaj z bezpłatnego dostępu testowego LEX Kompas Orzeczniczy 2.0.
Aleksandra Kępa
Młodsza Redaktorka