W projektach dofinansowanych z UE łatwo o błędy

Prawidłowa realizacja projektu, który jest współfinansowany ze środków unijnych, wymaga od beneficjenta tych środków nie tylko znajomości reguł prawnych, ale też wypełniania zobowiązań wynikających z umowy o dofinansowanie. W gąszczu przepisów nietrudno się pogubić, a kary za błędy są dotkliwe.

Beneficjent unijnej dotacji może dopuścić się nieprawidłowości lub nadużycia finansowego. Nieprawidłowością jest każde naruszenie prawa unijnego lub prawa krajowego, które ma lub może mieć szkodliwy wpływ na budżet Unii poprzez obciążenie go nieuzasadnionym wydatkiem. Natomiast z nadużyciem finansowym mamy do czynienia wtedy, gdy nieprawidłowość ma charakter umyślny, jest działaniem bądź zaniechaniem, którego celem jest korzyść własna beneficjenta.

Nieprawidłowości lub nadużycia finansowe w projekcie unijnym mogą się pojawić na każdym jego etapie. Przykładowo - przy wyborze wykonawców, przy ponoszeniu wydatków, przy realizacji wskaźników projektu, czy nawet w trakcie utrzymania jego trwałości.

Co grozi za nieprawidłowe wykorzystanie środków unijnych?

Popełnienie przez beneficjenta środków unijnych nieprawidłowości lub dopuszczenie się nadużycia finansowego może wiązać się z następującymi konsekwencjami:

• rozwiązanie umowy o dofinansowanie projektu oraz zwrot całości lub części otrzymanego dofinansowania;
• wykluczenie z możliwości otrzymania dofinansowania na okres trzech lat;
• odpowiedzialność karna, jeżeli nieprawidłowość wiąże się z popełnieniem przestępstwa;
• wykluczenie z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego;
• popełnienie czynu związanego z naruszeniem dyscypliny finansów publicznych;
• kary pieniężne wymierzane przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Więcej informacji o sposobach uniknięcia nieprawidłowości i nadużyć zawiera komentarz praktyczny mec. Pawła Sendrowskiego pt. "Nieprawidłowości i nadużycia finansowe w projektach współfinansowanych z funduszy unijnych". Zachęcam do jego lektury.

Anna Stańczuk
redaktor naczelna działu Administracja Publiczna