Kontrole NIK w samorządzie - wykluczenie komunikacyjne

Plan pracy Najwyższej Izby Kontroli na 2023 rok zakłada wiele kontroli, które dotkną jednostki samorządu terytorialnego. Niektóre z nich już się rozpoczęły, inne zaczną się niebawem.

Dwie kontrole, na które warto zwrócić uwagę już teraz, dotyczą walki z wykluczeniem komunikacyjnym - w transporcie kolejowym oraz w zakresie przewozów autobusowych mieszkańców obszarów pozamiejskich. Pierwsza kontrola już powinna trwać, a druga zacznie się wkrótce (w drugim kwartale roku). Zwłaszcza ta druga będzie dotykała samorządy, jako że dotyczy potencjalnie wszystkich JST (transport kolejowy jest domeną ministra i samorządu województwa).

Gorset regulacji prawnych

Przedmiotem kontroli będą więc zagadnienia planowania, zarządzania, organizowania, finansowania i funkcjonowania publicznego transportu zbiorowego, co należy do zadań własnych JST. Samorządy są zatem zobowiązane do działań na tym polu, a jednocześnie sytuacja z transportem zbiorowym w Polsce do szczególnie dobrych nie należy...

Wynika to m. in. z unormowań prawnych. Przepisów ustaw regulujących różne zagadnienia związane z transportem zbiorowym jest wiele i często są one skomplikowane. W powszechnej ocenie ekspertów są to regulacje nadmiernie szczegółowe i blokujące rozwój. Oczywiście nie ułatwia to wykonywania zadań organizatorom transportu zbiorowego jakimi są JST. Rzeczywistość prawna jest tu kulą u nogi, z którą jednak trzeba sobie radzić. Jak?

Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym

Najlepiej korzystając z wyjaśnień ekspertów dostępnych w LEX. Zajrzyjmy do fundamentalnej w tym zakresie ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, do której mamy m. in takie publikacje jak:

• komentarz do ustawy Kwiatek, K. Wach, Publiczny transport zbiorowy. Komentarz,
• komentarze praktyczne dotyczące szeregu istotnych dla JST zagadnień, np. Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego, Właściwość organizatora publicznego transportu zbiorowego czy Regulamin przewozu w publicznym transporcie zbiorowym wydawany przez organizatora,
• ponad 50 wzorów różnych dokumentów niezbędnych do realizacji przepisów ustawy, przykładowo: uchwały w sprawie ustalenia stawek opłat za korzystanie z przystanków komunikacyjnych i dworców czy umowy o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego.

Ponadto dostępne są jeszcze odpowiedzi ekspertów na pytania zadane przez użytkowników serwisów LEX. A to oznacza, że użytkownicy LEX Administracja w wersji Optimum lub Premium oraz użytkownicy LEX Urząd Premium mają także możliwość zadawania pytań ekspertom w zakresie tej ustawy.

Ustawa pekaesowa

W ramach walki z wykluczeniem transportowym w 2019 r. została uchwalona ustawa o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej. Znana jest ona pod popularną nazwą ustawa pekaesowa, a realizacja jej postanowień będzie z pewnością przedmiotem największej dociekliwości NIK. Skąd samorządowcy mogą czerpać wiedzę o tej ustawie?

Z komentarzy praktycznych dotyczących zasad oraz procedury uzyskania dopłat z "funduszu pekaesowego". W przypadku tej ustawy także dostępne są odpowiedzi na pytania i tu także użytkownicy odpowiednich wersji serwisów LEX mogą pytania zadawać.

Kontrola nie musi być straszna

Kontrola ma za zadanie sprawdzić stan faktyczny, ocenić jakość wykonywanych zadań oraz wskazać na ewentualne nieprawidłowości, które należy poprawić. Nie warto więc przed kontrolą "malować trawy na zielono" i pokazywać jak jest dobrze, jeśli w rzeczywistości tak nie jest. Warto jednak wykonywać swoje zadania rzetelnie, na wysokim poziomie, zgodnie z prawem i posiadanymi środkami finansowymi.

Przykład powyższych kontroli NIK z jednej strony, a dokumentów i usług, które oferują LEX Administracja i LEX Urząd z drugiej strony, pokazuje, że serwisy LEX dla JST zawierają materiały, w oparciu o które można zarówno przygotować się do prawidłowej i efektywnej realizacji postawionych zadań, jak i nie obawiać się kontroli i wskazania ewentualnych nieprawidłowości.

Tagi:
• LEX Urząd i Obywatele