Czy przy zagrożeniu epidemicznym można powstrzymać się od świadczenia pracy?
W celu przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się koronawirusa (COVID-19) pracodawcy mogą zlecić pracownikom wykonywanie pracy zdalnie. Nie w każdym przypadku praca zdalna jest możliwa. Ponadto, nie każdy pracodawca może mieć chęć z tego uprawnienia skorzystać. W efekcie mogą pojawić się obawy pracowników związane z ich bezpieczeństwem i zdrowiem.
Praca w obliczu koronawirusa
Pracodawca, zgodnie z art. 207 § 2 k.p. Dostęp po zalogowaniu ma obowiązek chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W komunikacie Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej informuje, że w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy pracodawca zobowiązany jest, w miarę możliwości, zapewnić, by wirus COVID-19 nie rozprzestrzeniał się w miejscu pracy. Co w szczególności oznacza taką organizację pracy, która ograniczy osobiste kontakty pomiędzy pracownikami.
Pracodawcy uzyskali, zgodnie z ustawą Dostęp po zalogowaniu z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U.2020.374) uprawnienie, w ramach którego mogą zlecić pracownikom wykonywanie pracy zdalnej. Nowa regulacja ma zapobiegać rozprzestrzenianiu się koronawirusa w miejscach gdzie dochodzi do skupisk ludzi zwiększających ryzyko zarażenia.
Czy pracownik, którego pracodawca na pracę zdalną się nie zdecydował lub wykonywanie pracy jest zdalnie niemożliwe, a zachodzi uzasadnione ryzyko zarażenia wirusem, może odmówić świadczenia pracy?
Kiedy można się powstrzymać od wykonywania pracy?
Jak wskazuje Maciej Ambroziewicz w: Prawo pracownika powstrzymania się od pracy niebezpiecznej ze względu na zagrożenie zewnętrzne Dostęp po zalogowaniu, przepisy Kodeksu pracy przyznają pracownikom jedno z najistotniejszych uprawnień w sferze bhp - prawo do powstrzymania się od wykonywanej pracy niebezpiecznej. Zgodnie z treścią art. 210 § 1 k.p. Dostęp po zalogowaniu pracownik może z uprawnienia skorzystać wtedy, gdy na jego stanowisku warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy.
Powyższe uprawnienie, zgodnie z art. 210 § 5 k.p. Dostęp po zalogowaniu , nie przysługuje jednak osobom, których obowiązkiem pracowniczym jest ratowanie życia ludzkiego lub mienia. Maciej Ambroziewicz zwraca Uwagę zwraca brak definicji przez ustawodawcę pojęcia bezpośredniego zagrożenia dla życia i zdrowia pracownika jako przesłanki wykonania analizowanego prawa. Ocena charakteru zagrożenia będzie więc należała do pracownika, a w razie sporu - do sądu pracy.
Obowiązki pracownika w związku z powstrzymaniem się od wykonywania pracy
Pracownik powstrzymujący się od świadczenia pracy ze względu na zagrożenie musi niezwłocznie zawiadomić pracodawcę o tym fakcie.
Jeżeli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia, pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagrożenia, o czym również musi powiadomić pracodawcę.
Konsekwencje wstrzymania się od wykonywania pracy
Zgodnie z art. 210 § 2(1) k.p. Dostęp po zalogowaniu pracownik nie może ponosić jakichkolwiek niekorzystnych dla niego konsekwencji z powodu powstrzymania się od pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia w powyższych przypadkach. Ponadto, zgodnie z art. 210 § 3 k.p. Dostęp po zalogowaniu , za czas powstrzymania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.
product manager Działu Legal