Monitoring publiczny a RODO

Mimo formalnego uporządkowania w wielu aktach prawnych zasad stosowania monitoringu wizyjnego w miejscach publicznych, wciąż budzi on kontrowersje interpretacyjne. LEX Ochrona Danych Osobowych rozwieje Twoje wątpliwości w jaki sposób usytuować kamery, informować o wideomonitoringu i jak realizować prawa osób, których dane dotyczą.

Przetwarzanie danych osobowych przy monitoringu wizyjnym wiąże się z zapisywaniem, przeglądaniem, udostępnianiem, a nawet usuwaniem nagrań zarejestrowanych zdarzeń i osób. Dlatego tak istotne jest kontrolowanie tego, kto ma dostęp do tych danych i dbanie o to, by osoba monitorowana miała możliwość ochrony swoich praw.

Jakie dane są przetwarzane przy monitoringu wizyjnym?

Monitoring wizyjny, o którym mówią przepisy prawa oraz wytyczne Prezesa UODO i EROD, jest formą przetwarzania danych osobowych. W szczególności chodzi o dane w postaci wizerunku, indywidulanych cech osób, a także numerów identyfikacyjnych, np. numerów rejestracyjnych pojazdów. Co do zasady, celem umieszczenia monitoringu jest zwiększenie bezpieczeństwa, ale nie zawsze ten argument wystarczy by był on legalny. Decydując się na ten model kontroli należy mieć na uwadze zasadę minimalizacji przetwarzania (art. 5 ust. 1 lit. c RODO). Praktyka pokazuje, że często dany cel można osiągnąć łatwiej, szybciej i taniej, a monitoring nierzadko jest zbędnym rozwiązaniem, np. gdy problemem jest wandalizm, warto zastanowić się nad zastosowaniem farb blokujących tworzenie graffiti. Warto także dodać, że monitoring nie powinien obejmować rejestracji dźwięku. Prezes UODO uznał, że byłoby to nadmiarowe przetwarzanie danych.

Podstawy prawne stosowania monitoringu publicznego

Podstawą przetwarzana danych osobowych w ramach publicznego monitoringu nie jest zgoda jednostkowej osoby, która miałaby być objęta takim wizyjnym nadzorem. Zamieszczenie informacji o treści: "Wchodząc na teren obiektu wyrażasz zgodę na bycie monitorowanym" jest niewłaściwe. Osoba przebywająca w przestrzeni publicznej, np. w urzędzie gminy, na miejskim parkingu, przy ruchliwych skrzyżowaniach, nie ma realnej możliwości wyrażenia świadomej zgody, a tym bardziej jej wycofania. Podstawą dopuszczającą zastosowanie monitoringu w przestrzeni publicznej są konkretne przepisy prawa. W zależności od konkretnej sytuacji, podstawa prawna się zmienia, np. podstawą zastosowania monitoringu na terenie powiatu jest art. 4b ustawy o samorządzie powiatowym, który zezwala na monitoring w celu zapewnienia porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej. Podobne regulacje znajdują się w wielu sektorowych aktach prawnych.

Informuj o stosowaniu monitoringu

Stosowanie monitoringu wizyjnego wymaga wcześniejszej oceny skutków dla ochrony danych (DPIA), dokładnego rozplanowania przestrzennego i uregulowania wewnętrznego oraz zewnętrznego w ramach organizacji. Kluczowe jest także odpowiednie informowanie osób objętych monitoringiem o tym fakcie. Eksperci od ochrony danych osobowych wskazują, że sama tablica z grafiką kamery nie jest wystarczającym spełnieniem obowiązku informacyjnego. Osoba, której dane dotyczą, musi mieć świadomość skutków płynących z przetwarzania jej danych w formie monitoringu. W konsekwencji, treść klauzuli powinna być łatwo dostępna, jasna i klarowna, tak aby można było ustalić to, kto jest administratorem danych na terenie danego obiektu, jak można zrealizować uprawnienia wynikające z RODO i jak skontaktować się z inspektorem ochrony danych. Dobrą praktyką jest umieszczanie tych informacji na stronie internetowej administratora (w tym także na stronie BIP).

Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat obejrzyj nagranie ze szkolenia online pt. "Monitoring publiczny zgodny z RODO", poprowadzonego przez radcę prawnego Marlenę Sakowską-Baryłę. Autorka specjalizuje się w prawie informacyjnym ze szczególnym uwzględnieniem ochrony danych osobowych. Przez wiele lat pełniła funkcję inspektora ochrony danych osobowych w sektorze samorządowym.

Jeśli szukasz wzorów niezbędnych do zgodnego z prawem wdrożenia monitoringu publicznego w swojej instytucji, w LEX Ochrona Danych Osobowych znajdziesz m.in.:

• formularz oceny skutków dla ochrony danych (DPIA) dla monitoringu miejskiego;
• pierwszą warstwę informacyjną przy monitoringu wizyjnym;
• zarządzenie w sprawie funkcjonowania monitoringu wizyjnego w starostwie powiatowym;
• zasady dotyczące zabezpieczania i udostępniania nagrań z monitoringu wizyjnego - przykładowe punkty do zamieszczenia w regulaminie monitoringu;
• protokół z przeglądu nagrania z monitoringu;
• upoważnienie dla pracownika do przetwarzania danych osobowych z monitoringu;
• protokół udostępnienia nagrania z monitoringu wizyjnego z klauzulą informacyjną.

Zapoznaj się z ofertą LEX Ochrona Danych Osobowych na naszej stronie www.

Redakcja Publikacji Elektronicznych