Zasady stosowania monitoringu wizyjnego w podmiotach leczniczych
6 września 2023 r. weszły w życie ważne zmiany w zakresie zasad prowadzenia monitoringu w podmiotach wykonujących działalność leczniczą. Dodana została m.in. nowa przesłanka umożliwiająca stosowanie monitoringu wizyjnego w szpitalach. Dowiedz się na czym polegają te zmiany oraz jakie są generalne zasady monitorowania pomieszczeń w przychodniach i szpitalach.
Monitoring w placówce ochrony zdrowia przed 6 września 2023 r.
Dotychczas monitoring wizyjny mógł być stosowany w dwóch kategoriach pomieszczeń:
- ogólnodostępnych (jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa pacjentów lub pracowników)
- oraz w których są udzielane świadczenia zdrowotne oraz pobytu pacjentów (ustawa w szczególności mówi tu o pokojach łóżkowych, pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych, przebieralniach, szatniach)
W tym drugim przypadku, art. 23a ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej (u.d.l.) zastrzega jednak, że instalacja takiego monitoringu jest możliwa, o ile wynika to z przepisów odrębnych. Tymi przepisami były m.in. dwa rozporządzenia:
- rozporządzenia Ministra Zdrowia z 16.12.2016 r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki zdrowotnej w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii, które przewiduje, iż monitoring obligatoryjny jest w ramach posiadanego w strukturze placówki oddziału anestezjologii i intensywnej terapii (w tym również dla dzieci).
- rozporządzenia Ministra Zdrowia z 26.03.2019 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą, które zakłada, że w pokojach łóżkowych dopuszcza się instalację urządzeń umożliwiających obserwację pacjentów, jeżeli jest to konieczne w procesie ich leczenia i dla zapewnienia im bezpieczeństwa.
Analizując treść drugiego z tych rozporządzeń trudno więc mówić o obowiązywaniu jasnego przepisu dającego możliwość monitoringu pacjentów na salach chorych. Szerzej na temat warunków i możliwości stosowania monitoringu w placówkach medycznych w komentarzu praktycznym Monitoring w podmiotach wykonujących działalność leczniczą.
Wrześniowe zmiany w stosowaniu monitoringu
Kluczową zmianą w ramach wrześniowej nowelizacji art. 23a u.d.l. było dodanie trzeciej przesłanki umożliwiającej stosowanie monitoringu wizyjnego w podmiotach wykonujących działalność leczniczą. W efekcie wybrane placówki medyczne (przepis mówi o szpitalach, ZOL-ach, ZPO, zakładach rehabilitacji leczniczej i hospicjach) mogą stosować urządzenia rejestrujące obraz także w pomieszczeniach, w których są udzielane świadczenia zdrowotne, jeżeli jest to konieczne w procesie leczenia pacjentów lub do zapewnienia im bezpieczeństwa. Skutkiem powyższego jest więc dopuszczenie monitoringu nie tylko w pomieszczeniach łóżkowych lub tzw. salach chorych, ale także w ramach pomieszczeń, w których udzielane są świadczenia zdrowotne.
Drugą istotną zmianą jest doprecyzowanie zasad obserwacji z użyciem monitoringu, poprzez wskazanie, że powinno się to odbywać z uwzględnieniem konieczności poszanowania intymności i godności pacjenta oraz ochrony danych osobowych, a przekazywanie obrazu z monitoringu winno odbywać się w sposób uniemożliwiający ukazywanie intymnych czynności fizjologicznych. Szczególnie istotna wydaje się kwestia ochrony danych osobowych, a wątpliwości budzi stosowanie monitoringu w ramach pomieszczeń, w których udzielane są świadczenia. W tym przypadku dobrą praktyką będzie więc pozyskanie zgody na przetwarzanie danych osobowych od pacjenta.
Wrześniowe zmian dot. zasad stosowania monitoringu zostały szerzej przeanalizowane w ramach LEX Newsa: Monitoring w placówce medycznej - co zmienia nowelizacja ustawy o prawach pacjenta i niektórych innych ustaw?
Jak dostosować się do zmian w zakresie monitoringu?
Na koniec kilka słów o tym jakie działania powinny podjąć podmioty lecznicze, aby przygotować się do wdrożenia nowych przepisów. Przede wszystkim konieczne jest wprowadzenia niezbędnych zmian w treści regulaminu organizacyjnego placówki (w szczególności gdy będzie rozszerzać posiadany monitoring). Zachęcamy do zapoznania się z przykładowym wzorem Regulaminu funkcjonowania monitoringu wizyjnego w placówce medycznej. Należy także pamiętać o stosownych zmianach informacji w BIP, na stronie internetowej, czy w gablotach i innych miejscach w samej placówce. Modyfikacje dot. też zakresu ochrony danych osobowych, w tym zmiany w zakresie posiadanej dokumentacji ochrony danych, aktualizacja klauzul informacyjnych, itp.
Norbert Bonin
Product Manager
LEX Ochrona Zdrowia oraz LEX Medica