Niezgodność towaru z umową
Niezgodność towaru z umową i związana z tym możliwość reklamacji z tytułu wspomnianego braku zgodności towaru z umową może spotkać każdego konsumenta, bez względu na to, czy zakupu dokonał w sklepie stacjonarnym, czy na odległość. 1 stycznia 2023 r. weszły w życie duże zmiany związane z prawami konsumentów. Nie ominęły one również kwestii umów zobowiązujących do przeniesienia własności towaru na konsumenta, a dokładnie przepisów o rękojmi i gwarancji konsumenckiej, które pojawiły się w ustawie o prawach konsumenta.
Jak wskazuje J. Ćwikła w procedurze Reklamacja z tytułu braku zgodności towaru z umową, skuteczne złożenie reklamacji wiąże się z precyzyjnym wyartykułowaniem żądania w stosunku do przedsiębiorcy. Konsument może żądać:
- naprawy lub
- wymiany towaru na nowy.
W dalszej kolejności konsument może złożyć oświadczenie o:
- obniżeniu ceny albo
- odstąpieniu od umowy.
Ustawodawca nie wprowadza żadnej konkretnej formy oświadczenia, jednak dla celów dowodowych powinno być złożone na trwałym nośniku (pisemnie lub w formie elektronicznej).
Kiedy towar jest zgodny z umową?
Zgodnie z nowym stanem prawnym, towar jest zgodny z umową, jeżeli zgodne z umową pozostają w szczególności jego:
- opis, rodzaj, ilość, jakość, kompletność i funkcjonalność;
- przydatność do szczególnego celu, do którego jest potrzebny konsumentowi, o którym konsument powiadomił przedsiębiorcę najpóźniej w chwili zawarcia umowy i który przedsiębiorca zaakceptował.
Co więcej, towar, aby został uznany za zgodny z umową, musi:
- nadawać się do celów, do których zazwyczaj używa się towaru tego rodzaju, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów prawa, norm technicznych lub dobrych praktyk;
- występować w takiej ilości i mieć takie cechy, w tym trwałość i bezpieczeństwo, jakie są typowe dla towaru tego rodzaju i których konsument może rozsądnie oczekiwać, biorąc pod uwagę charakter towaru oraz publiczne zapewnienie złożone przez przedsiębiorcę, jego poprzedników prawnych lub osoby działające w ich imieniu, w szczególności w reklamie lub na etykiecie, chyba że przedsiębiorca wykaże, że:
- nie wiedział o danym publicznym zapewnieniu i oceniając rozsądnie, nie mógł o nim wiedzieć,
- przed zawarciem umowy publiczne zapewnienie zostało sprostowane z zachowaniem warunków i formy, w jakich publiczne zapewnienie zostało złożone, lub w porównywalny sposób,
- publiczne zapewnienie nie miało wpływu na decyzję konsumenta o zawarciu umowy;
- być dostarczany z opakowaniem, akcesoriami i instrukcjami, których dostarczenia konsument może rozsądnie oczekiwać;
- być takiej samej jakości jak próbka lub wzór, które przedsiębiorca udostępnił konsumentowi przed zawarciem umowy, i odpowiadać opisowi takiej próbki lub takiego wzoru.
O czym trzeba pamiętać przy składaniu oświadczenia reklamacyjnego?
We wspomnianej procedurze czytamy, że konsument razem z oświadczeniem reklamacyjnym powinien dostarczyć towar, na koszt przedsiębiorcy, tak aby możliwe było określenie wadliwości towaru i charakteru wady – powyższy obowiązek ma zastosowanie do żądania naprawy i wymiany towaru na nowy (w przypadku pozostałych żądań obowiązek ten można wywieść z art. 354 § 2 k.c.).
Co równie istotne, od momentu otrzymania oświadczenia reklamacyjnego przedsiębiorca ma obowiązek w ciągu 14 dni kalendarzowych rzeczowo ustosunkować się do żądania konsumenta, w przeciwnym razie domniemywa się, że uznał żądanie za zasadne
Kiedy przedsiębiorca może odmówić naprawy albo wymiany towaru?
Jak pisze autor procedury, w przypadku żądania naprawy lub wymiany przedsiębiorca ma kontruprawnienie w postaci możliwości zaproponowania wymiany, gdy konsument żąda naprawy, lub przedsiębiorca może dokonać naprawy, gdy konsument żąda wymiany, jeżeli doprowadzenie do zgodności towaru z umową w sposób wybrany przez konsumenta jest niemożliwe albo wymagałoby nadmiernych kosztów dla przedsiębiorcy.
Jeżeli naprawa i wymiana są niemożliwe lub wymagałyby nadmiernych kosztów dla przedsiębiorcy, może on odmówić doprowadzenia towaru do zgodności z umową.
Przy ocenie nadmierności kosztów dla przedsiębiorcy należy wziąć pod uwagę wszelkie okoliczności sprawy, w m.in.:
- znaczenie braku zgodności towaru z umową,
- wartość towaru zgodnego z umową oraz
- nadmierne niedogodności dla konsumenta powstałe wskutek zmiany sposobu doprowadzenia towaru do zgodności z umową.
Pozostałe sytuacje związane z postępowaniem w wypadku niezgodności towaru umową zostały omówione we wspomnianej procedurze Reklamacja z tytułu braku zgodności towaru z umową.
Jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat samych procedur, zobacz krótki film opisujący tę kategorię dokumentów.
Wojciech Kowalski
senior product manager