Zmiany w prawie UE: Kryptoaktywa / Pranie pieniędzy / "Fit for 55" / Nowa regulacja o maszynach, itd.
Trzy akty prawne i czternaście projektów - tak wygląda minimalny bilans istotnych unijnych instrumentów prawnych, które ogłoszono w dzienniku urzędowym UE lub które trafiły na kolejny etap procesu legislacyjnego w okresie obejmującym ostatnią dekadę czerwca br. Wrażenie robi nie tylko ich ilość, ale również różnorodność tematyczna. Obejmuje ona takie kwestie jak: prawo finansowe, transformacja klimatyczna, wprowadzanie produktów na jednolity rynek, konkurencja na unijnym rynku, energetyka, podatki czy ochrona zdrowia.
O aktach i projektach piszemy szczegółowo w LEX Prawo Europejskie. Poniżej znaleźć można o nich krótkie informacje wraz z linkami do ich streszczeń w naszym programie.
Prawo finansowea
1. Kryptoaktywa
Rada UE i Parlament Europejski osiągnęły tymczasowe porozumienie dotyczące projektu rozporządzenia w sprawie rynków kryptoaktywów (MiCA). Nowa regulacja ma lepiej chronić tych, którzy zainwestowali w te aktywa, i zapobiegać niewłaściwemu wykorzystaniu kryptowalut, jednocześnie umożliwiając innowacje i zwiększając atrakcyjność tego nowego sektora.
Chcesz wiedzieć więcej? Zobacz TUTAJ.
2. Pranie pieniędzy
Do przodu, choć nierównomiernie, posuwają się prace nad pakietem zmian w prawie o praniu pieniędzy. 29 czerwca Rada UE i Parlament Europejski osiągnęły tymczasowe porozumienie w sprawie projektu rozporządzenia dotyczącego przejrzystości transferów aktywów kryptowalutowych. Na wcześniejszym etapie legislacyjnym jest natomiast projekt rozporządzenia o utworzeniu unijnego organu do walki z praniem pieniędzy, w odniesieniu do którego Rada UE uzgodniła dopiero swoje - częściowe - stanowisko będące punktem wyjścia do negocjacji z Parlamentem Europejskim.
Chcesz wiedzieć więcej? Zobacz TUTAJ.
Transformacja klimatyczna
Rada UE uzgodniła swoje stanowiska (tzw. podejścia ogólne) do siedmiu projektów wchodzących w skład pakietu legislacyjnego "Fit for 55". Owe stanowiska dają Prezydencji Rady mandat do podjęcia negocjacji z Parlamentem Europejskim. Obie instytucje muszą się porozumieć co do ostatecznych tekstów wymienionych niżej projektów.
1. Unijny system handlu uprawnieniami do emisji
Pierwszy z projektów, co do którego Rada UE uzgodniła podejście ogólne to projekt dyrektywy zmieniającej dyrektywę 2003/87/WE ustanawiającą system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii (tzw. dyrektywy EU ETS) i powiązanych z nią aktów. Projekt nowelizacji dyrektywy EU ETS przewiduje przede wszystkim obniżenie ogólnego pułapu emisji i zwiększenie rocznego tempa ich redukcji.
Chcesz wiedzieć więcej? Zobacz TUTAJ.
2. Społeczny Fundusz Klimatyczny
Drugim projektem dotyczącym transformacji klimatycznej jest projekt rozporządzenia ustanawiającego Społeczny Fundusz Klimatyczny. Jego głównym celem jest wsparcie gospodarstw domowych w trudnej sytuacji o niskim i średnim dochodzie, użytkowników transportu i mikroprzedsiębiorstw odczuwających skutki rozszerzenia handlu emisjami na budynki i transport.
Chcesz wiedzieć więcej? Zobacz TUTAJ.
3. Zmiana rocznych redukcji emisji gazów cieplarnianych
Trzecim projektem wchodzącym w skład pakietu "Fit for 55" jest projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie 2018/842 w sprawie wiążących rocznych redukcji emisji gazów cieplarnianych przez państwa członkowskie od 2021 r. do 2030 r. przyczyniających się do działań na rzecz klimatu w celu wywiązania się z zobowiązań wynikających z porozumienia paryskiego. Przewiduje on zaostrzenie wartości docelowych w zakresie redukcji emisji w przypadku budynków, transportu drogowego i krajowego transportu morskiego, rolnictwa, odpadów i małych sektorów przemysłu.
Chcesz wiedzieć więcej? Zobacz TUTAJ.
4. Użytkowanie gruntów, zmiana użytkowania gruntów i leśnictwo
Czwartym projektem, który otrzymał od Rady zielone światło dla dalszych negocjacji z Parlamentem Europejskim jest projekt nowelizacji tzw. rozporządzenia LULUCF (rozporządzenia 2018/841 w sprawie włączenia emisji i pochłaniania gazów cieplarnianych w wyniku działalności związanej z użytkowaniem gruntów, zmianą użytkowania gruntów i leśnictwem do ram polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030. Nowelizacja stawia sobie za cel podwyższenie do 2030 r. o około 15 proc. pochłaniania CO2 przez sektor użytkowania gruntów, zmiany użytkowania gruntów i leśnictwa.
Chcesz wiedzieć więcej? Zobacz TUTAJ.
5. UE zakaże nowych aut spalinowych od 2035 r.
Rada UE uzgodniła również podejście ogólne co do projektu rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie 2019/631 w odniesieniu do wzmocnienia norm emisji CO2 dla nowych samochodów osobowych i dla nowych lekkich pojazdów użytkowych zgodnie z ambitniejszymi celami klimatycznymi Unii. Projekt zakłada podniesienie celów redukcyjnych emisji CO2 na 2030 r. do 55 proc. - dla nowych samochodów osobowych i do 50 proc. - dla samochodów dostawczych. Co więcej Rada UE uzgodniła też, że do 2035 r. cel redukcyjny osiągnie wysokość 100% emisji CO2 dla nowych samochodów osobowych i dostawczych. Oznacza to, że po 2035 r. niemożliwa będzie zasadniczo rejestracja nowych pojazdów osobowych i dostawczych w państwach członkowskich Unii Europejskiej.
Chcesz wiedzieć więcej? Zobacz TUTAJ.
6. Efektywność energetyczna
Kolejnym projektem pakietu "Fit for 55", który odtąd będzie negocjowany z Parlamentem Europejskim, jest projekt nowej dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej. Przewiduje on między innymi zmniejszenie zużycia energii na szczeblu UE do 2030 r. o 36% w przypadku energii końcowej i o 39% w przypadku energii pierwotnej.
Chcesz wiedzieć więcej? Zobacz TUTAJ.
7. Energia ze źródeł odnawialnych
Ostatnim projektem, co do którego państwa UE skupione w Radzie, ustaliły podejście ogólne, jest projekt nowelizacji dyrektywy OZE. Stawia on sobie za cel osiągnięcie 40-procentowego udziału energii ze źródeł odnawialnych w ogólnym koszyku energetycznym w 2030 r. Projekt przewiduje również ambitniejsze cele i środki sektorowe dotyczące wprowadzania energii ze źródeł odnawialnych w tych sektorach, w których dotąd przebiegało to wolniej.
Chcesz wiedzieć więcej? Zobacz TUTAJ.
Wprowadzanie produktów na jednolity rynek
Nowa regulacja dotycząca maszyn
Już nie dyrektywa, lecz bezpośrednio obowiązujące w państwach UE rozporządzenie ma regulować rynek maszyn w Unii Europejskiej. Zgodnie z unijnym projektem uzgodnionym przez państwa członkowskie UE 24 czerwca br. przekształcenie dotychczas obowiązującej dyrektywy 2006/42/WE w rozporządzenie o maszynach ma przynieść pewność prawa i bardziej zharmonizować normy na jednolitym rynku, pozwalając na swobodny handel maszynami i zapewniając wysoką ochronę zdrowia i bezpieczeństwa pracownikom i obywatelom UE.
Chcesz wiedzieć więcej? Zobacz TUTAJ.
Konkurencja na wspólnym rynku
Subsydia zagraniczne zakłócające rynek wewnętrzny
Zwalczanie nieuczciwej konkurencji ze strony krajów, które udzielają ogromnych dotacji swojemu przemysłowi, to z kolei główny cel projektu rozporządzenia dotyczącego subsydiów zagranicznych zakłócających konkurencję, w odniesieniu do którego Rada UE i Parlament Europejski osiągnęły 30 czerwca br. tymczasowe porozumienie polityczne. Przedmiotowy projekt ma zlikwidować lukę w dotychczasowych unijnych regulacjach dotyczących konkurencji, udzielania zamówień publicznych i instrumentów ochrony handlu. O ile bowiem przepisy te poddają ścisłej kontroli subsydia przyznawane przez państwa członkowskie, o tyle nie odnoszą się one do subsydiów zagranicznych, co daje ich beneficjentom nieuczciwą przewagę przy nabywaniu przedsiębiorstw, uczestnictwie w przetargach publicznych lub podejmowaniu innej działalności handlowej w UE.
Chcesz wiedzieć więcej? Zobacz TUTAJ.
Energetyka
Nowe zasady magazynowania gazu
W Dzienniku Urzędowym UE ukazało się rozporządzenie w sprawie zmiany rozporządzeń (UE) 2017/1938 i (WE) nr 715/2009 w odniesieniu do magazynowania gazu. Przewiduje ono zwiększenie bezpieczeństwa dostaw gazu w UE w obecnym kontekście geopolitycznym. Zgodnie z nową regulacją magazyny gazu w UE zostaną napełnione przed najbliższym sezonem zimowym, a państwa członkowskie będą je współwykorzystywać w duchu solidarności.
Chcesz wiedzieć więcej? Zobacz TUTAJ.
Podatki
Obowiązkowe e-faktury w Polsce od 2024 r.
Wiążącym aktem prawnym, choć póki co jeszcze nie stosowanym, stała się również decyzja wykonawcza Rady (UE) 2022/1003 upoważniająca Rzeczpospolitą Polską do stosowania szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 218 i 232 dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Ów szczególny środek polegać będzie na wprowadzeniu w Polsce obowiązkowego fakturowania elektronicznego w odniesieniu do wszystkich transakcji dokonywanych przez podatników, które wymagają wystawienia faktury. Decyzję stosować się będzie od 1 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2026 r.
Chcesz wiedzieć więcej? Zobacz TUTAJ.
Sprawozdawczość firm
Firmy zaraportują, jak ich działalność wpływa na prawa człowieka i środowisko
Rada i Parlament Europejski osiągnęły wstępne porozumienie polityczne w sprawie projektu dyrektywy o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju. Zgodnie z projektem duże firmy będą zobowiązane do publikowania informacji o tym, w jaki sposób w swojej działalności uwzględniają kwestie związane z prawami środowiskowymi, prawami społecznymi, prawami człowieka i ładem korporacyjnym.
Chcesz wiedzieć więcej? Zobacz TUTAJ.
Ochrona zdrowia
1. Unijne cyfrowe certyfikaty COVID przedłużone o rok
30 czerwca opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej rozporządzenie 2022/1034 dotyczące zmiany rozporządzenia (UE) 2021/953 w sprawie ram wydawania, weryfikowania i uznawania interoperacyjnych zaświadczeń o szczepieniu, o wyniku testu i o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19 (unijne cyfrowe zaświadczenie COVID) w celu ułatwienia swobodnego przemieszczania się w czasie pandemii COVID-19. Przewiduje ono przede wszystkim przedłużenie obowiązywania rozporządzenia o unijnym certyfikacie COVID o rok, a więc do 30 czerwca 2023 r. Dzięki temu podróżni z UE i z krajów trzecich podłączonych do systemu, podróżujący po Unii, będą mogli nadal używać certyfikatu przy wjeździe do tych państw członkowskich UE, które wciąż go wymagają. Jeśli sytuacja zdrowotna na to pozwoli, rozporządzenie może zostać uchylone wcześniej.
Chcesz wiedzieć więcej? Zobacz TUTAJ.
2. Poważne transgraniczne zagrożenia zdrowia
Jeśli chodzi o poprawę ochrony zdrowia, to Rada UE i Parlament Europejski wynegocjowały projekt rozporządzenia w sprawie poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia. Przewiduje on szereg środków mających zwiększyć gotowość na kryzysy, m.in. wprowadzenie unijnego planu na wypadek kryzysów zdrowotnych i pandemii oraz planów krajowych opracowywanych przez państwa członkowskie. Projekt umożliwia również ogłoszenie przez Komisję stanu zagrożenia zdrowia publicznego na szczeblu UE, co uruchomi mechanizmy monitorowania niedoborów produktów leczniczych lub aktywuje wsparcie ze strony Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób.
Chcesz wiedzieć więcej? Zobacz TUTAJ.
product manager LEX Prawo Europejskie