Najważniejsze zmiany w Prawie budowlanym w 2020 r. - co czeka inwestora, projektanta i organy?
Początek roku 2020 przywitał branżę budowlaną ważnymi zmianami. Faktem stała się tzw. duża nowelizacja Prawa budowlanego. Nad przedmiotowymi zmianami resort pracował przez cały ubiegły rok. Ostatecznie nowelizacja została uchwalona 13 lutego 2020 r.
Co się zmieni?
Nowelizacja ustawy - Prawo budowlane wprowadza szereg zmian w zakresie procesu inwestycyjnego, które mają w założeniu uprościć procedury budowlane, a w szczególności usunąć nadmierne obowiązki po stronie inwestora oraz doprecyzować regulacje budzące wątpliwości interpretacyjne. Zmienia ponad 50 przepisów samego prawa budowlanego oraz szereg innych ustaw. Najważniejsze obszary zmian dotyczą:
- podziału projektu budowlanego na trzy zasadnicze części,
- liczby dokumentów na etapie składania wniosku o pozwolenie na budowę,
- zmian w zakresie uzyskiwania odstępstwa od przepisów techniczno-budowlanych.
- ustalenia, jakie roboty budowlane wymagają dokonania zgłoszenia zamiast uzyskania pozwolenia na budowę, a jakie nie wymagają ani pozwolenia na budowę, ani zgłoszenia,
- wzmocnienia bezpieczeństwa pożarowego w przypadku zmiany sposobu użytkowania budynku lub jego części,
- granicznego 5-letniego terminu dla stwierdzenia nieważności decyzji pozwolenia na budowę,
- wprowadzenia łatwiejszej legalizacji "starych" samowoli budowlanych.
Wśród wyżej wymienionych szczególnie istotne są: nowy zakres podziału projektu budowlanego, nowy sposób wyznaczania obszaru oddziaływania obiektu, a także nowe zasady udzielania odstępstwa od przepisów techniczno-budowlanych. Ustawa wchodzi w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia. Obecnie czeka na podpis Prezydenta i publikację w Dzienniku Ustaw.
W jaki sposób będzie podzielony projekt budowlany?
Zmiany w zakresie nowego podziału projektu budowlanego są postrzegane przez autorów nowelizacji jako jedne z bardziej istotnych. Projekt ma się obecnie składać z trzech zasadniczych części: projektu zagospodarowania działki lub terenu, projektu architektoniczno-budowlanego i projektu technicznego. Projekt techniczny ma zawierać m.in.: opis konstrukcji, charakterystykę energetyczną, a także w zależności od potrzeb wyniki badań geologiczno-inżynierskich i geotechnicznych warunków posadowienia. Wymienione są także w tej części projektu inne opracowania projektowe, które ze względu na nieostrość sformułowania budzą wątpliwości środowiska. Zmniejszy się także liczba egzemplarzy projektu przedkładanych do organu z wnioskiem o wydanie decyzji pozwolenia na budowę z dotychczasowych czterech do trzech.
Obszar oddziaływania obiektu a ograniczenia w zabudowie
Zgodnie z nową definicją wprowadzoną nowelizacją prawa budowlanego przez obszar oddziaływania obiektu należy rozumieć teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zabudowie tego terenu. Jest to zasadnicza zmiana dla wszystkich osób będących sąsiadami takiej nieruchomości. Oznacza to, że trudniej będzie się im stać stroną postępowania. Według projektodawców ze względu na fakt, że obszar oddziaływania obiektu jest podstawą ustalania stron w postępowaniu o pozwolenie na budowę, pojęcie to musi być jednoznaczne. Uznano zatem, że inne formy ograniczenia zagospodarowania terenu niż zabudowa (przykładowo jak hałas, czy spaliny) wykraczają poza zakres przedmiotowy ustawy. Przedmiotowe ograniczenia odnoszą się do możliwości zabudowy danej działki bądź nieruchomości zarówno budynkami, jak również innymi obiektami budowlanymi. Nowe brzmienie przepisu regulującego wyznaczanie obszaru oddziaływania obiektu sprawia, że pod uwagę należy wziąć tylko przepisy związane z zabudową terenu, czyli przede wszystkim przepisy rozporządzenia w sprawie warunków technicznych.
Legalizacja samowoli szybsza i tańsza
W uproszczonej procedurze organ nie będzie badał zgodności z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Ustawodawca stanął na stanowisku, że jeśli powstanie tych samowoli nie zostało zgłoszone przez wiele lat do organu nadzoru budowlanego przez sąsiadów, to można uznać, że lokalna społeczność akceptuje ich istnienie, a także że nie naruszają one interesów osób trzecich oraz że wpisują się w architekturę danej przestrzeni. Głównym wymogiem uproszczonego postępowania legalizacyjnego, dotyczącego starych samowoli budowlanych, będzie przedłożenie w toku postępowania:
- oświadczenia o posiadanym prawie od dysponowania nieruchomością na cele budowlane,
- geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej
- oraz ekspertyzy technicznej.
Co istotne, oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane składane jest pod rygorem odpowiedzialności karnej. Z kolei ekspertyza techniczna powinna zostać sporządzona przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane, wskazującej, czy stan techniczny obiektu budowlanego nie stwarza zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi oraz czy pozwala na bezpieczne użytkowanie obiektu budowlanego zgodne z dotychczasowym lub zamierzonym sposobem użytkowania. Uproszczonego postępowania legislacyjnego nie będzie można wszcząć jedynie w stosunku do obiektów budowlanych, do których wydano decyzje o nakazie rozbiórki przed dniem wejścia w życie ustawy. Legalizacja samowoli budowlanej według nowej procedury będzie możliwa bez konieczności wniesienia opłaty legalizacyjnej.
Warto jednak zwrócić uwagę na istotny fakt, że nowelizacja wprowadza nowe regulacje w zakresie całego postępowania przed organami nadzoru budowlanego. W ustawie został bowiem wyodrębniony nowy rozdział „Postępowanie w sprawie rozpoczęcia i prowadzenia robót budowlanych z naruszeniem ustawy”, który wprowadza nowe brzmienie art. 48-53 pr. bud. regulujących całe postępowanie naprawcze i legalizacyjne.
WEBINAR DLA KLIENTÓW PROGRAMU LEXZmiany w Prawie budowlanym - postępowanie przed organami administracji architektoniczno-budowlanej
Zarejestruj się
Product Manager Budownictwo