Odrzucenie skargi o wznowienie postępowania nieopartej na ustawowej podstawie

Przez niedopuszczalność skargi o wznowienie należy rozumieć sytuację, w której sąd nie może przystąpić do jej merytorycznej oceny. Sąd odrzuca skargę o wznowienie postępowania wniesioną po upływie przepisanego terminu, skargę niedopuszczalną lub nieopartą na ustawowej podstawie. Problemem jest określenie zakresu wstępnego badania, czy skarga oparta została na ustawowej podstawie i w konsekwencji tego, kiedy rzeczywiście skarga podlega odrzuceniu?

Przez ustawową podstawę należy rozumieć jedną z podstaw przewidzianych w art. 401–403 k.p.c. Niewątpliwie brak oparcia skargi na ustawowej podstawie wznowienia oznacza sytuację, w której podany w skardze zespół twierdzeń nie kwalifikuje się nawet jako jedna z podstaw wznowienia przewidzianych w art. 401–403 k.p.c.

Problemem określenia zakresu wstępnego badania skargi o wznowienie postępowania zajął się bliżej Marcin Krudysz w linii orzeczniczej "Odrzucenie skargi o wznowienie postępowania jako nieopartej na ustawowej podstawie".

Dwa różne stanowiska sądów

W judykaturze możemy odnotować dwa odmienne podejścia do tej kwestii:

• odrzucenie skargi z powodu nie oparcia jej na ustawowej podstawie może nastąpić tylko wtedy, gdy podana w skardze podstawa nie da się podciągnąć pod żadną z przyczyn wznowienia (stanowisko liberalne);
• odrzuceniem skargi może nastąpić także wtedy, gdy jej podstawa odpowiada wprawdzie takiemu wzorcowi, ale w rzeczywistości nie wystąpiła; przesłanka wznowienia musi zostać stwierdzona w okolicznościach konkretnej sprawy (stanowisko restrykcyjne).

Kontrowersje wokół podstaw wznowienia

Problemem jest sytuacja, w której twierdzenia skarżącego spełniają przesłanki jednej z podstaw wznowienia określonych w art. 401–403 k.p.c., ale w świetle twierdzeń podanych przez skarżącego oraz materiału zgromadzonego w postępowaniu mającym podlegać wznowieniu zachodzi pewność, że w danym przypadku podstawa wznowienia w rzeczywistości nie wystąpiła.

Sąd Najwyższy skłania się ku poglądowi, że samo sformułowanie podstawy wznowienia w sposób odpowiadający przepisom art. 401-403 k.p.c. nie oznacza oparcia skargi na ustawowej podstawie wznowienia, jeżeli już z jej uzasadnienia wynika, że przytoczona podstawa w rzeczywistości nie występuje. Spotkać jednak można głosy, które to kwestionują.

Zobacz więcej w: "Badanie dopuszczalności skargi o wznowienie ze względu na oparcie skargi na ustawowej podstawie" Roberta Bełcząckiego, gdzie autor - krok po kroku - przeprowadza nas przez ten proces.

Uprawdopodobnienie dopuszczalności wznowienia

Przedmiotem uprawdopodobnienia na jego podstawie mogą być tylko okoliczności faktyczne, objęte twierdzeniami skarżącego, które dotyczą dopuszczalności skargi, a nie okoliczności faktyczne decydujące o dopuszczalności wznowienia.

Uprawdopodobnienie może polegać na przedstawieniu stosownych dokumentów lub ich kopii, także niepoświadczonych za zgodność z oryginałem (por. art. 129 § 3 k.p.c.), zeznań świadków na piśmie, które w procesie nie mogą stanowić dowodu, lub pisemnego oświadczenia samej strony. Zgodnie bowiem z art. 243 k.p.c., jeśli ustawa przewiduje uprawdopodobnienie zamiast dowodu, przepisy o postępowaniu dowodowym nie muszą być zachowane.

Wojciech Kowalski
product manager Działu Legal