Podatek od przerzuconych dochodów

Od 1 stycznia 2022 r. podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych ponoszący wydatki na rzecz zagranicznych podmiotów powiązanych zostali obciążeni dodatkową formą zobowiązania podatkowego – podatkiem od przerzuconych dochodów. Przepisy od samego początku budziły wiele wątpliwości, dlatego też ustawodawca zdecydował się w ramach tzw. Polskiego Ładu 3.0 na nowelizację przepisów. Znowelizowane przepisy zaczęły obowiązywać od 1 stycznia 2023 r. i dotyczą dochodów uzyskanych w roku podatkowym rozpoczynającym się po 31 grudnia 2022 r.

Podatek od przerzuconych dochodów to nowa forma obciążenia podatkowego uregulowana w art. 24aa ustawy o CIT, która została wprowadzona od początku 2022 r. w ramach tzw. Polskiego Ładu. Konstrukcja art. 24aa ustawy o CIT poprzez swój poziom niejasności wzbudziła jednak u podatników liczne wątpliwości interpretacyjne, dlatego ustawodawca zdecydował się na dokonanie istotnych zmian w tej regulacji od 1 stycznia 2023 r. Podatek od przerzuconych dochodów będzie należny po spełnieniu szeregu przesłanek wskazanych w art. 24aa ustawy o CIT.

Kogo dotyczy podatek od przerzuconych dochodów?

Podatek od przerzuconych dochodów może być pobierany od podatników podatku dochodowego od osób prawnych (w tym także podatkowej grupy kapitałowej), będących polskimi rezydentami podatkowymi, którzy dokonują wypłat na rzecz zagranicznych podmiotów powiązanych. Podatek od przerzuconych dochodów dotyczy również nierezydentów, którzy prowadzą działalność poprzez zagraniczny zakład położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W tym drugim przypadku podatek od przerzuconych dochodów może być pobierany również od transakcji pomiędzy podatnikiem a jego zagranicznym zakładem.

Co to są przerzucone dochody?

Przedmiotem opodatkowania podatkiem od przerzuconych dochodów jest suma wydatków zaliczonych w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów poniesionych na rzecz zagranicznego podmiotu powiązanego (w przypadku zagranicznego zakładu – na rzecz jednostki macierzystej) spoza UE i EOG, pod warunkiem że:

1. dochód (przychód) w państwie siedziby, zarządu, zarejestrowania lub położenia odbiorcy płatności tego podmiotu podlega na opodatkowaniu według stawki podatku dochodowego niższej niż 14,25%, zwolnieniu, lub wyłączeniu z opodatkowania;
2. płatności podlegające opodatkowaniu omawianym podatkiem uzyskiwane od podatnika lub spółek powiązanych z tym podatnikiem (polskich rezydentów podatkowych) stanowią co najmniej 50% ogółu przychodów odbiorcy tych płatności;
3. odbiorca płatności podlegających opodatkowaniu omawianym podatkiem przekazuje w jakiejkolwiek formie co najmniej 10% przychodów z tytułu ww. płatności, na rzecz innego podmiotu: zaliczając te wydatki do kosztów podatkowych lub innych kategorii obniżających podstawę opodatkowania lub zobowiązanie podatkowe, lub jeżeli te przychody składają się na zysk przeznaczony do wypłaty w formie dywidendy (bez względu na termin) lub przychodów równoważnych dywidendzie;
4. suma płatności na rzecz odbiorcy stanowiących koszt podatkowy stanowi co najmniej 3% sumy wszystkich kosztów podatkowych podatnika za ten rok.

Powyższe warunki należy spełnić łącznie. Ciężar dowodu braku spełnienia wyżej wymienionych warunków spoczywa na podatniku, który dokonał płatności na rzecz podmiotu powiązanego i zaliczył te płatności do kosztów podatkowych.

Jak ustalić podstawę opodatkowania i obliczyć podatek?

Do podstawy opodatkowania podatkiem od przerzuconych dochodów zalicza się płatności z tytułu:

1. usług doradczych, badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz usług o podobnym charakterze;
2. wszelkiego rodzaju opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw lub autorskich lub pokrewnych praw majątkowych, licencji, patentów, know-how;
3. przeniesienia ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek, innych niż udzielonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, w tym w ramach zobowiązań wynikających z pochodnych instrumentów finansowych oraz świadczeń o podobnym charakterze;
4. finansowania dłużnego związanego z uzyskaniem środków finansowych i korzystaniem z tych środków, w szczególności odsetki, opłaty, prowizje, premie, część odsetkową raty leasingowej, kary i opłaty za opóźnienie w zapłacie zobowiązań oraz koszty zabezpieczenia zobowiązań, w tym koszty pochodnych instrumentów finansowych;
5. opłat i wynagrodzeń za przeniesienie funkcji, aktywów lub ryzyk.

Podatek od przerzuconych dochodów wynosi 19% podstawy opodatkowania, tj. sumy kosztów z tytułu wyżej wymienionych płatności na rzecz podmiotu powiązanego, zaliczonych przez podatnika (dokonującego płatności) w trakcie roku podatkowego do kosztów uzyskania przychodów.

W jaki sposób zadeklarować i zapłacić podatek od przerzuconych dochodów?

Wartość przerzuconych dochodów nie łączy się z innymi dochodami ani przychodami podatnika. Podatnicy są obowiązani do obliczenia podatku od przerzuconych dochodów w zeznaniu CIT-8 oraz wpłacenia podatku w terminie złożenia tego zeznania. W praktyce oznacza to, że podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku od przerzuconych dochodów nawet w przypadku osiągnięcia straty podatkowej.