Proszę wstać, Sąd idzie! Model rozprawy głównej w polskim procesie karnym

Postępowanie karne wyróznia się wieloma etapami, ale centralnym jego punktem jest nic innego, jak rozprawa. Znajomość jej struktury jest jedną z ważniejszych informacji, którą należy przyswoić przed sesją. Sprawdź na jakie części dzieli się rozprawa oraz ile osób orzekających niezbędnych jest do wydania wyroku!

Chociaż istnieje możliwość wydania wyroku bez przeprowadzania rozprawy (w takich przypadkach, jak umorzenie, wyrok nakazowy czy skazanie bez rozprawy), w większości przypadków jest to  krytyczny moment każdego postępowania karnego. Umiejętność opisania jej przebiegu to mały niezbędnik przed każdym kolokwium i egzaminem. Dlatego nie czekaj już dłużej i dowiedz się najważniejszych informacji o rozprawie głównej!

Fazy rozprawy głównej

Rozprawa główna tworzy etap postępowania karnego, który jest jego podstawowym elementem. Można podzielić ją na cztery fazy, charakteryzujące się odpowiednimi działaniami wymienionymi w Kodeksie Postępowania Karnego. Należą do nich: część wstępna rozprawy, przewód sądowy, przemówienie końcowe oraz wyrokowanie.

Część wstępna rozprawy głównej to przede wszystkim podstawowe czynności, takie jak zapoznanie się z obecnością stron i świadków czy rozpoznanie wniosków. Trwa ona od wywołania sprawy do otwarcia przewodu sądowego.

Przewód sądowy to moment, w którym zostaje przedstawiony zarzut, wysłuchuje się oskarżonego, a także przeprowadza postępowanie dowodowe. Etap kończy się zamknięciem przewodu i przejściem do przemówień końcowych. Podczas nich skład orzekający wysłuchuje stanowisk uprawnionych do tego osób. Całość sprowadza się do wyrokowania. Składa się ono z narady, a następnie ze sporządzenia, podpisania i ogłoszenia wyroku, a także pouczenia o prawie do odwołania.

Skład orzekający w rozprawie głównej

Składy orzekające różnią się w zależności od „ciężaru” prowadzonej sprawy. Pamiętaj, że podczas orzekania obowiązuje kolegialność, co stanowi dodatkowe podparcie dla niezawisłości sędziowskiej. Dlatego też, w pierwszej instancji:

• jako podstawę orzekania stanowi skład jednoosobowy,
• sędzia i dwóch ławników orzekają w przypadku spraw o zbrodnie,
• dwóch sędziów i trzech ławników zasiądzie w przypadku przestępstw, za które ustawa przewiduje karę dożywotniego pozbawienia wolności,
• jeżeli srawa wyróżniać się będzie szczególną wagą lub zawiłością, sąd może postanowić o zmianie składu orzekającego na trzech sędziów lub sędziego i dwóch ławników.

Proces karny od A do Z

Czeka Cię kolokwium lub egzamin? Interesujesz się postępowaniem karnym i chcesz usystematyzować wiedzę? Doktor Paweł Czarnecki z Uniwersytetu Jagiellońskiego z pewnością Ci w tym pomoże! Dzięki szkoleniu omawiającemu Proces karny od A do Z dowiesz się:

• Kiedy rozpoczyna i kończy się proces karny?
• Jakie są zasady polskiego procesu karnego?
• Jaki jest cel i przedmiot procesu karnego?
• Z jakich etapów i stadiów składa się proces karny i jak wygląda jego przebieg?
• Kim są uczestnicy procesu karnego i jaką pełnią w nim rolę?

Przygotowując się do sesji nie zapominaj, że w LEXOTECE czeka na Ciebie ponad 200 podręczników online, z których możesz korzystać w każdym miejscu. Wśród nich znajdziesz również wiele pozycji dotyczących postępowania karnego. Nie martw się, #zdasztozlex !