Skarga pauliańska - kształtowanie argumentacji procesowej w oparciu o funkcjonalności LEX

Instytucja skargi pauliańskiej jest coraz częściej stosowanym instrumentem prawnym. Skuteczne wystąpienie z actio pauliana nie jest jednak zadaniem łatwym, bowiem wymaga spełnienia określonych przesłanek. Wiele kluczowych informacji dot. występowania z omawianym żądaniem wynika z orzecznictwa, dlatego warto przed rozpoczęciem budowania strategii procesowej szczegółowo się z nim zapoznać. Jednak jak spośród kilku tysięcy orzeczeń odnaleźć te, które najlepiej pasują do naszej argumentacji?

Jeśli chcesz poznać funkcjonalności, które ułatwią Ci pracę z orzecznictwem pobierz bezpłatną wersję testową Lex Kompas Orzeczniczy 2.0. 

Jak prawidłowo wystąpić z powództwem skargi pauliańskiej? 

Często zobowiązany do zapłaty, w celu ominięcia konieczności spełnienia świadczenia majątkowego dokonuje nieuczciwych rozrządzeń na rzecz osoby trzeciej. Skutkiem takiej czynności jest pokrzywdzenie wierzyciela, który nie może wyegzekwować od dłużnika należnego długu.

W celu uniknięcia takiej sytuacji, ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie instytucji skargi pauliańskiej, która pozwala na prowadzenie przez wierzyciela egzekucji, tak, jak gdyby wytransferowany składnik dalej pozostawał w majątku dłużnika. Mimo, że actio pauliana (uregulowana w art. 527 k.c.) jest już w polskim porządku prawnym od dawna, to dopiero od niedawna nabiera ona - w miarę rozwoju gospodarki wolnorynkowej - coraz większego znaczenia praktycznego.

Do przesłanek, które muszą się spełnić, aby móc zastosować skargę należą:

• istnienie zaskarżalnej wierzytelności pieniężnej wierzyciela,
• dokonanie przez dłużnika czynności prawnej z osobą trzecią,
• osiągnięcie przez osobę trzecią korzyści majątkowej,
• działanie osoby trzeciej w złej wierze, rozumiane jako wiedza lub możliwość powzięcia przez osobę trzecią wiedzy o pokrzywdzeniu wierzyciela,
• świadomość dłużnika o pokrzywdzeniu wierzyciela w momencie dokonania czynności prawnej.

Wierzyciel może złożyć skargę pauliańską w terminie pięciu lat od daty dokonania czynności prawnej, którą chce uznać za bezskuteczną. Powyższy termin jest terminem zawitym, co oznacza, że można go przywrócić jedynie, gdy niedotrzymanie terminu zawitego nastąpiło z przyczyn od strony niezależnych.

Skuteczne wystąpienie ze skargą - przeciwko osobie trzeciej, która uzyskała korzyść majątkową wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z zamiarem pokrzywdzenia wierzyciela - wymaga od pełnomocnika precyzyjnego przygotowania linii argumentacyjnej. Linia powinna być nie tylko oparta o dokładną znajomość stanu faktycznego oraz liczne dowody, ale również o wykładnię, która wskazuje praktykom jak należy rozumieć nieostre pojęcia takie jak m.in.: "zła wiara", "pokrzywdzenie wierzyciela", czy "należyta staranność", a ponadto stanowi cenne źródło przykładów zastosowania i sposobów interpretacji wybranych przepisów.

 Praca pełnomocnika jest ściśle powiązana z korzystaniem z orzecznictwa, którego obecnie jest niemało. Przykładowo, w systemie LEX pod przepisem statuującym "actio pauliana" powiązanych jest ponad 2700 orzeczeń. 

Jeśli przyjąć, że na samo przeczytanie jednego orzeczenia należy poświęcić 5 minut, to na przeczytanie ich wszystkich należałoby poświęcić około 225 godzin.

Actio pauliana w praktyce

P. darował swojej siostrze A. nieruchomość zabudowaną domem mieszkalnym, celem uniknięcia egzekucji zobowiązań wobec swojego wierzyciela H. W wyniku wykonania darowizny, dłużnik (P.) stał się niewypłacalny, co przyczyniło się do pokrzywdzenia wierzyciela H. W związku z tym, że wierzyciel nie mógł zaspokoić swojej wierzytelności z majątku P., to wniósł powództwo ze skargą pauliańską przeciwko obdarowanej siostrze (osobie trzeciej) o uznanie czynności prawnej dokonanej przez P. za bezskuteczną (actio pauliana).

Historia obrazuje standardowy przebieg zdarzeń w związku ze skargą pauliańską. Ostatni krok, jakim jest wystąpienie z powództwem stanowi niewątpliwie najcięższy etap, który determinuje cały bieg sprawy. Orzeczenia sądów - przede wszystkim Sądu Najwyższego - wielokrotnie zawierają istotne informacje odnośnie formy oraz elementów powództwa z actio pauliana, które mogą stanowić znaczącą pomoc dla pełnomocnika, który dane żądanie przygotowuje.

W jakim miejscu w pozwie należy umieścić treść żądania w tzw. skardze pauliańskiej? Czy w następstwie wyroku uwzględniającego skargę pauliańską ochrony doznają wszelkie, bliżej nieoznaczone prawa powoda? Odpowiedzi na te oraz inne pytania - kluczowe dla skutecznego wniesienia powództwa - znajdują się właśnie w orzecznictwie sądów.

Skuteczna praca z orzecznictwem 

Tysiące dostępnych orzeczeń, tekst zajmujący kilka stron, wyszukiwanie niedopasowane do oczekiwań, niewielka ilość czasu- co zrobić, aby ułatwić oraz zminimalizować czas pracy z orzecznictwem?

Nowe funkcjonalności dostępne w LEX Kompas Orzeczniczy 2.0 pozwolą Ci sprawnie oraz szybko znaleźć pożądane orzeczenia.

Jak szukać orzeczeń o podobnej treści?

Potrzebujesz więcej orzeczeń popierających daną argumentację? Może chcesz przygotować się na argumentację strony przeciwnej? Jedną z funkcji Lex Kompas Orzeczniczy 2.0 jest wyszukiwanie orzeczeń podobnych. Orzeczenia podobne to orzeczenia najbardziej zbliżone merytorycznie do aktualnie przeglądanego. Jest to nowa kategoria wzbogacająca listę dokumentów powiązanych z danym orzeczeniem, dzięki której z łatwością odnajdziesz interesujące Cię treści.

Jak znaleźć te najważniejsze orzeczenia? 

Funkcja Wybór eksperta pozwala na odnalezienie najistotniejszych orzeczeń, wyselekcjonowanych przez doświadczone w tym zakresie osoby - ekspertów. Nie musisz już sam dokonywać wyboru orzeczeń, a tym samym oszczędzisz mnóstwo czasu, który musiałbyś poświęcić na samodzielne wyszukanie tych samych orzeczeń. 

Jak przyśpieszyć proces analizowania treści orzeczenia? 

Chcesz sprawnie przygotować silną argumentację prawną, ale analiza treści orzeczenia jest uciążliwa? Obawiasz się, że przeoczysz ciekawe rozważania sądu? Chcesz jak najszybciej skupić się na głębokiej pracy merytorycznej? Skorzystaj z nowej funkcji – automatyczna analiza treści. Dzięki niej otrzymasz dodatkowy widok treści orzeczenia, w którym za Ciebie wyodrębniliśmy najważniejsze jego elementy:

• rozstrzygnięcia
• roszczenia i zarzuty
• argumentacja prawna
• fakty

Doprowadzenie do bezskuteczności czynności prawnej dokonanej pomiędzy dłużnikiem a osobą trzecią wymaga od pełnomocnika wykonania uprzednio wielu, często niełatwych czynności, które - w zależności od stosowanych metod - mogą pochłaniać różne ilości czasu. Ważne jest, aby podczas prowadzenia skomplikowanych spraw (do takich niewątpliwe należą te związane ze skargą pauliańską) posiadać skuteczne sposoby wyszukiwania informacji oraz minimalizować czas spędzony nad każdym zadaniem.

Przekonaj się sam i skorzystaj z bezpłatnego dostępu testowego LEX Kompas Orzeczniczy 2.0.

Tagi:
• LEX Kancelaria Prawna