Składanie i rozpatrywanie petycji
Składanie petycji, z jednej strony stanowi realizację obywatelskiego prawa do interwencji dla budowy oraz umacniania społeczeństwa obywatelskiego, z drugiej stanowi formę oddziaływania na organy władzy publicznej. Rozpatrzenie i załatwienie petycji następuje w postępowaniu jednoinstancyjnym, które kończy się czynnością materialno-techniczną, polegającą na zawiadomieniu odpowiednich podmiotów o sposobie załatwienia petycji. Pod pojęciem „petycji” rozumie się pismo skierowane do władz, zwykle w imieniu zbiorowości, zawierające postulaty, prośby.
Jak przypomina A. Bochentyn w procedurze Składanie i rozpatrywanie petycji, prawo do składania petycji do organów władzy publicznej oraz do organizacji i instytucji społecznych, w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej, zagwarantowane zostało w art. 63 Konstytucji RP.
Jaki jest podstawowy warunek skuteczności złożenia petycji?
Petycja może spowodować podjęcie działań zgodnych z żądaniem podmiotu wnoszącego petycję jedynie wówczas, gdy podmiot, do którego została złożona będzie właściwy do jej rozpatrzenia.
W związku z tym niezwykle istotnym działaniem, które podjąć musi adresat petycji, jest ustalenie, czy jest on podmiotem właściwym do jej rozpatrzenia.
Jak wskazuje A. Bochentyn, wprawdzie obowiązkiem podmiotu wnoszącego petycję jest wskazanie w petycji jej adresata, jednakże dojść może do sytuacji, w której adresat ten zostanie ustalony nieprawidłowo (żądanie nie będzie mieściło się w zakresie jego zadań i kompetencji).
Podmiot wnoszący petycję nie poniesie jednak negatywnych konsekwencji złożenia petycji do niewłaściwego podmiotu, ponieważ adresat petycji, który stwierdzi brak swojej właściwości, obowiązany jest do jej przekazania podmiotowi właściwemu.
Przekazanie petycji powinno nastąpić nie później niż w terminie 30 dni od dnia jej złożenia. Jeżeli petycja dotyczy kilku spraw podlegających rozpatrzeniu przez różne podmioty, adresat petycji rozpatruje ją w zakresie należącym do jego właściwości oraz przekazuje ją niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni, do pozostałych właściwych podmiotów, zawiadamiając o tym równocześnie podmiot wnoszący petycję.
Co, gdy petycję złożono w interesie innego podmiotu niż wnoszący petycję?
Petycja może zostać złożona w interesie innego podmiotu niż wnoszący petycję, jednakże w takiej sytuacji musi ona zawierać dodatkowe elementy:
- wskazanie imienia i nazwiska albo nazwy tego podmiotu,
- wskaznie jego miejsca zamieszkania albo siedziby,
- wskazanie adresu do korespondencji lub adresu poczty elektronicznej.
Ponadto do petycji powinna zostać dołączona zgoda na złożenie petycji, wyrażona przez podmiot, w interesie którego petycja jest składana. Przedmiotowa zgoda może być złożona w formie pisemnej albo za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Gdzie można sprawdzić informację o złożonych petycjach i co w nich znajdziemy?
Podmiot rozpatrujący petycję obowiązany jest do zamieszczenia na swojej stronie internetowej lub na stronie urzędu go obsługującego skanu petycji.
Powinien również wskazać datę złożenia petycji.
Jeżeli podmiot wnoszący petycję lub podmiot, w interesie którego petycja została złożona, wyrazili zgodę na ujawnienie swoich danych, wówczas na stronie internetowej podmiot rozpatrujący petycję powinien umieścić również imię i nazwisko albo nazwę podmiotu wnoszącego petycję lub podmiotu, w interesie którego petycja jest składana. Zgoda na ujawnienie danych powinna być wyraźna (nie może być dorozumiana).
Wszystkie informacje podmiot rozpatrujący petycję powinien umieścić na stronie internetowej niezwłocznie (tj. bez zbędnej zwłoki).
Podobnie niezwłocznie informacje te powinny być aktualizowane o dane dotyczące przebiegu postępowania, w szczególności dotyczące zasięganych opinii, jak również przewidywanego terminu oraz sposobu załatwienia petycji.
Więcej informacji na temat tego, co się dzieje z petycją po jej złożeniu, znajdziemy we wspomnianej procedurze Składanie i rozpatrywanie petycji.
Jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat samych procedur, zobacz krótki film opisujący tę kategorię dokumentów.
Wojciech Kowalski
senior product manager