SLIM VAT 3 skonsoliduje obsługę wiążących informacji

Pod koniec stycznia Rada Ministrów przyjęła projekt trzeciej nowelizacji ustawy o VAT wywodzącej się spod szyldu SLIM VAT. Pakiet SLIM VAT 3 jest odpowiedzią na postulaty zgłaszane przez przedsiębiorców do Ministerstwa Finansów. Projekt usuwa wiele niepotrzebnych obowiązków, które spoczywają na firmach oraz wprowadza rozwiązania, które ułatwią rozliczanie podatku VAT. Jedną z takich zmian jest konsolidacja i ujednolicenie Wiążących Informacji Stawkowych (WIS), Wiążących Informacji Akcyzowych (WIA) oraz Wiążących Informacji Taryfowych (WIT).

Wiążące Informacje Stawkowe (WIS)

Wiążąca Informacja Stawkowa formalnie jest decyzją administracyjną wydawaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej. Jej podstawowym celem jest ochrona podatnika w zakresie uzyskania wiążącej prawnie decyzji identyfikującej stawkę VAT na dany towar lub usługę. WIS wiąże organ podatkowy wobec podatnika, dla którego została wydana – w odniesieniu do towaru albo usługi, która jest jej przedmiotem. Na zasadach określonych w ustawie o VAT z ochrony mogą też korzystać inni podatnicy. Instytucję Wiążącej Informacji Stawkowej szczegółowo omawia Jakub Żach w komentarzu praktyczym pt.: Matryca stawek VAT i Wiążąca Informacja Stawkowa - zmiany wyczekiwane przez przedsiębiorców.

Autor omawia kwestie dotyczące:

• składania wniosku, w tym wymogi formalne, zakres czy opłatę
• decyzji w tym jej funkcję ochronną czy wygaśnięcie

Wszystkie Wiążące Informacje Stawkowe są na bieżąco opracowywane i dodawane w LEX Księgowość. Obecnie w programie znajduje się 15.500 dokumentów tego rodzaju.

Wiążąca Informacja Akcyzowa (WIA)

Wiążąca Informacja Akcyzowa to decyzja wydawana na potrzeby:

• opodatkowania wyrobu akcyzowego albo samochodu osobowego akcyzą,
• organizacji obrotu wyrobami akcyzowymi,
• oznaczania znakami akcyzy wyrobów akcyzowych.

WIA umożliwia uzyskanie informacji w zakresie klasyfikacji według Nomenklatury Scalonej (CN) wyrobów akcyzowych i samochodów osobowych lub określenia rodzaju wyrobów akcyzowych. WIA wiąże nie tylko organy podatkowe, ale także podmioty, na rzecz których jest wydawana. Ważna przez okres 5 lat od dnia jej wydania. Kompleksowa informacja wraz z podstawowymi narzędziami do prawidłowego sporządzenia wniosku została umieszczona na stronie internetowej Izby Administracji Skarbowej we Wrocławiu.

Niekiedy wątpliwości budzić może stopień szczegółowości WIA. Na tym tle powstały w przeszłości spory z fiskusem. Przykładem jest tu sprawa spółki opisana w omówieniu wyroku pt.: Wyższy stopień szczegółowości WIA pozwala określić opodatkowanie wyrobu akcyzą. Zdaniem WSA w Warszawie decyzja w przedmiocie WIA określa rodzaj wyrobu akcyzowego przez opis tego wyrobu w takim stopniu szczegółowości, który jest wystarczający do określenia m.in. opodatkowania wyrobu akcyzowego akcyzą. Chodzi tu o wszystkie te cechy wyrobu akcyzowego, które mają prawne znaczenie dla zastosowania odpowiedniej stawki podatku akcyzowego.

Wiążące Informacje Taryfowe (WIT)

Wiążąca Informacja Taryfowa (WIT) pozwala uzyskać oficjalną informację o klasyfikacji taryfowej towarów. WIT ma formę decyzji. Dotyczy towarów, wobec których przewidziane są operacje przywozu lub wywozu. Może być wydana przed zadeklarowaniem towarów do procedur celnych. Zasadniczym celem WIT jest zapewnienie przejrzystości informacji celnej i jednolitego zastosowania Taryfy Unii Europejskiej oraz wyeliminowanie w krajach Unii różnic w klasyfikacji taryfowej oraz zapewnienie równości i prawnego zabezpieczenia podmiotów gospodarczych na obszarze UE. Posiadanie decyzji WIT daje pewność prawną co do klasyfikacji towaru i określenia na tej podstawie, jakiej wysokości cło i ewentualne opłaty celne lub inne środki mogą zostać zastosowane. Organem upoważnionym do przyjmowania wniosków o wydanie wiążącej informacji taryfowej (WIT) oraz do wydawania decyzji WIT jest Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Warszawie. Wnioski składa się wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych – PUESC. Szczegółowe informacje dotyczące decyzji WIT dostępne są na stronie internetowej Izby Administracji Skarbowej w Warszawie.

Problemy z ustaleniem właściwości

Jak widać z powyższej charakterystyki poszczególnych typów wiążących informacji obecnie występuje duże rozproszenie organów załatwiających sprawy dotyczące wiążących informacji. Uczestniczą tu bowiem aż cztery różne podmioty, tj.:

• Dyrektor Izby Administracji Skarbowej we Wrocławiu – właściwy w sprawach WIA (I instancja)
• Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Warszawie – właściwy w sprawach WIP i WIT (I instancja) oraz WIA (II instancja),
• Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej – właściwy w sprawach WIS (I i II instancja),
• Szef Krajowej Administracji Skarbowej – właściwy w sprawach WIP i WIT (II instancja).

Przedsiębiorcy mogą mieć zatem problemy z ustaleniem, który z organów jest właściwy do wydania danej wiążącej informacji, który jest właściwy do rozpoznania odwołania/zażalenia i który sąd jest właściwy do rozpatrzenia skargi. Ponadto z uwagi na rozproszenie organów zaangażowanych w wydawanie wiążących informacji nadzór nad zachowaniem jednolitości w obecnej sytuacji prawnej stał się bardziej czasochłonny i skomplikowany. Szerzej temat opisują doktor habilitowany nauk prawnych Krzysztof Lasiński-Sulecki oraz doradca podatkowy Teresa Sławińska-Choryło w artykule pt.: SLIM VAT po raz trzeci. Analiza pozostałych zmian w VAT oraz w innych przepisach prawa opublikowanym na łamach Przeglądu Podatkowego. Ten stan prawny ma się jednak zmienić. Zgodnie z procedowanym projektem SLIM VAT 3 od 1 kwietnia 2023 r. wszystkie kompetencje do obsługi wiążących informacji podatkowych przejmie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.

Zalety konsolidacji

Projektowane zmiany mają za zadanie zbliżenie do siebie tych trzech instytucji, tak aby system wiążących informacji zawierał jak najmniej różnic, a w efekcie aby był jak najprostszy dla podatnika. Konsolidacja obsługi wiążących informacji, czyli powierzenie tego zadania jednemu organowi, zapewni przedsiębiorcom:

• uzyskanie informacji w jednym miejscu, za pośrednictwem tego samego organu, bez konieczności każdorazowego ustalania, który organ KAS jest właściwym dla uzyskania wiążącej informacji w pożądanym zakresie
• jednolitość rozstrzygnięć klasyfikacyjnych
• podniesienie jakości wydawanych wiążących informacji w zakresie spraw podatkowych
• szybkie i proste postępowanie.

Liczne zalety wynikające ze specjalizacji oraz konsolidowania jednorodnych dostrzegła Beata Rogowska-Rajda, uznany ekspert z zakresu podatku VAT. Autorka na łamach artukułu pt.: SLIM VAT 3 - w kierunku ujednolicenia procedur WIS i WIA opublikowanego w Przeglądzie Podatkowym wskazała, że projektowane zmiany gwarantują wysoką jakość wydawanych rozstrzygnięć, sprzyjają zachowaniu jednolitości. Zdaniem ekspertki ujednolicanie procedur zwiększa też sprawność obsługi, niwelując równocześnie bariery biurokratyczne. Nadrzędną i zasadniczą przesłanką występowania o interpretacje podatkowe i wiążące informacje przez przedsiębiorstwa jest dążenie do prawidłowego rozliczenia podatku, a to jest korzystne – symetrycznie – dla finansów przedsiębiorstw i dla finansów publicznych.

Konsolidacja wiążących informacji wiąże się ze zmianami w kilku ustawach, w tym:

• ustawie o VAT,
• Ordynacji podatkowej,
• ustawie o podatku akcyzowym,
• ustawie - Prawo celne
• ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej.