Systemy LOTO - blokowanie niebezpiecznej energii

Podczas prac związanych z konserwacją, serwisem lub remontem maszyny należy zastosować zabezpieczenia, które zapewnią, że nie dojdzie do przypadkowego lub celowego uruchomienia urządzenia. Działanie to ma uchronić pracowników przed nagłym pojawieniem się niebezpiecznej energii w strefie pracy. Jednym z możliwych działań jest wdrożenie systemu LOTO, który w znaczący sposób zmniejsza ryzyko uruchomienia maszyny, w sytuacji, kiedy mogłoby to spowodować zagrożenie dla zdrowia lub życia pracujących osób.

Wprowadzenie

Zgodnie z §12 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy uruchomienie maszyny powinno być możliwe tylko poprzez celowe zadziałanie na przeznaczony do tego celu układ sterowania. W dalszej części przytoczonego rozporządzenia (§23 pkt 1) mamy informację, iż maszyny z własnym napędem, które po uruchomieniu mogą spowodować zagrożenie dla bezpieczeństwa lub zdrowia pracowników, wyposaża się w urządzenie zapobiegające ich uruchomieniu przez osoby nieupoważnione.

Aby pochylić się nad działaniem systemu LOTO należy w pierwszej kolejności rozwinąć skrót LOTO:

• Lockout - Blokowanie - umieszczanie blokady w sposób, który uniemożliwi niekontrolowany przepływ energii w urządzeniu;
• Tagout - Oznaczenie - umieszczenie w pobliżu blokady informacji o powodach zastosowania blokady, osobie odpowiedzialnej itp.

W związku z powyższym wyjaśnieniem, przedmiotowy system ma za zadanie zapewnić bezpieczne wykonanie pracy dzięki zablokowaniu niebezpiecznej energii. W szczególności jest ważne, żeby realne, a za razem praktyczne działania pracowników pokrywały się z zapisami procedur i instrukcji. W końcu jakiekolwiek odstępstwa mogą grozić poważnymi urazami, a nawet śmiercią.
Zobacz : Systemy LOTO - wprowadzenie

Elementy LOTO

Standard systemu obejmuje procedury, instrukcje, szkolenia i użycie blokad - te elementy systemu umożliwiają zabezpieczenie pracowników wykonujących prace konserwacyjno-naprawcze maszyn przed działaniem niekontrolowanej energii.
Aby dowiedzieć co jest dokładnie potrzebne, w pierwszej kolejności należy zidentyfikować maszyny, przy których może występować niebezpieczna energia oraz zadania, przy których niebezpieczna energia powinna być wyłączona i zabezpieczona. Dopiero po wykonaniu takiej analizy należy wytypować maszyny oraz zadania dla których należy przygotować potrzebną dokumentację oraz dobrać blokady.
Zobacz: Systemy LOTO w praktyce 

Opracowanie procedury

Jednym z elementem systemu LOTO jest procedura, która powinna być jak najbardziej precyzyjna do konkretnej maszyny (lub maszynom), która ma podobny sposób blokowania energii i powinna zawierać:
a) Cel i zakres procedury,
b) Schemat przebiegu procesu,
c) Osoby biorące udział w procesie,
d) Zdefiniowane źródła niebezpiecznej energii i niezbędne blokady,
e) Sekwencja blokowania i odblokowywania niebezpiecznej energii – należy tutaj również określić w jaki sposób zweryfikować, czy energia jest faktycznie zablokowana i prace można wykonać bezpiecznie.
Zobacz przykładową Procedurę LOTO wraz z omówieniem eksperckim.

Techniczne aspekty wdrożenia systemu LOTO

Organizacja stacji LOTO powinna zawierać:

• wspólną stacje dla całego zakładu pracy,
• stację dla oddziału / wydziału zakładu pracy,
• stację dla grupy maszyn,
• stację dla jednej maszyny.
  Należy mieć na uwadze organizując stacje blokowania, że można spotkać się z identyfikacją kolorystyczną, np. blokady niebieskie do energii elektrycznej, a żółte do energii cieplnej.

Dodatkowe wyposażenie stacji powinno zawierać:

• listy osób upoważnionych, mający dostęp do blokad,
• zawieszki informacyjne lub drukarka zawieszek informacyjnych,
• komputer z systemem informacyjnym do obsługi systemu.

Maria Kubacka
Product Manager
LEX BHP

Tagi:
• LEX BHP