Udostępnienie informacji publicznej na wniosek
Każdemu obywatelowi przysługuje konstytucyjne prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Wiąże się ono m.in. z dostępem do dokumentów. Jednym zaś z trybów udostępniania informacji publicznej jest jej udostępnianie na wniosek.
Martyna Wilbrandt-Gotowicz, zwraca uwagę, że w przypadku postępowania wszczynanego na wniosek mamy zatem do czynienia w istocie z dwoma postępowaniami o różnym charakterze i dwiema sprawami administracyjnymi.
Pierwsze z nich dotyczy udzielenia informacji publicznej, tj. dokonania czynności materialno-technicznej i nie toczy się w trybie k.p.a., a ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1429 z późn. zm., dalej: u.d.i.p.) reguluje tylko niektóre jego aspekty (np. formę wniosku, termin, opłaty).
Drugie zaś jest postępowaniem w sprawie odmowy udostępnienia informacji prowadzonym w trybie k.p.a., które kończy się decyzją administracyjną.
Autorka w procedurze: Udostępnienie informacji publicznej na wniosek, szczegółowo opisuje ten szczególny rodzaj postępowania.
Do kogo z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej?
Adresat wniosku po jego przyjęciu powinien zweryfikować, czy jest podmiotem zobowiązanym do udostępniania informacji publicznej.
Celem u.d.i.p. było objęcie obowiązkiem informacyjnym przede wszystkim podmiotów publicznych powiązanych ze sprawowaniem władzy:
- ustawodawczej,
- wykonawczej,
- sądowniczej.
Zakresem podmiotowym u.d.i.p. obejmuje się zatem:
- wszystkie organy administracji funkcjonujące w istniejącym aparacie władzy, a także
- te podmioty, których w sensie organizacyjnym, nie zalicza się do administracji, a które są powołane w drodze ustawy do organizacji i realizacji zadań publicznych.
Podmiotów zobowiązanych do udzielenia informacji publicznej nie można utożsamiać wyłącznie z jednostkami organizacyjnymi, o jakich mowa w k.p.a. czy p.p.s.a.
Czy żądana informacja jest informacją publiczną?
Zgodnie z literą prawa, informację publiczną stanowi każda informacja o sprawach publicznych.
W orzecznictwie co do zasady przeważa szerokie rozumienie informacji publicznej, zgodnie z którym: informację publiczną stanowi treść wszelkiego rodzaju dokumentów, w jakikolwiek sposób dotyczących organu, bez względu na to, co jest ich przedmiotem, przy czym nie chodzi tylko o dokumenty wytworzone i redagowane przez organ, ale i takie, których organ używa przy realizacji przewidzianych prawem zadań (także te, które tylko w części dotyczą organu), nawet gdy nie pochodzą wprost od niego a prawa autorskie należą do innego podmiotu.
Z tego punktu widzenia nie ma znaczenia, czy dokument znajdujący się w aktach sprawy ma charakter urzędowy, czy prywatny, jak również "wewnętrzny", czy "roboczy". Martyna Wilbrandt-Gotowicz podkreśla, że dokumenty takie muszą wiązać się ze sferą faktów zaistniałych po stronie organu.
Natomiast o tym, czy dany dokument zawiera informację publiczną, nie decyduje jego umieszczenie w aktach administracyjnych sprawy, ale jego treść.
Bez znaczenia jest to, w jaki sposób dokumenty będące taką informacją znalazły się w posiadaniu organu i jakiej sprawy dotyczą. Ważne natomiast jest, by służyły realizowaniu zadań publicznych przez organ.
Należy jednak pamiętać, że wyraz "informacja" obejmuje swoim znaczeniem znacznie szerszy zakres pojęciowy niż wyraz "dokumenty" i nie można zawężać i utożsamiać dostępu do informacji publicznej z dostępem do dokumentów.
Znacznie więcej informacji na temat przebiegu postępowania, można znaleźć we wspomnianej procedurze Udostępnienie informacji publicznej na wniosek.
Jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat samych procedur, zobacz krótki film https://www.youtube.com/watch?v=4d_sNsKQ3Qc opisujący tę kategorię dokumentów.
product manager Działu Legal