Urządzenia techniczne wewnątrz budynków a podatek od nieruchomości
Nowe przepisy wprowadzone od 1.01.2025 r. zmieniły definicje budynku i budowli w podatku od nieruchomości. Budynek jest obecnie definiowany jako obiekt wzniesiony w wyniku robót budowlanych, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem. Jednak ustawodawca nie precyzuje, jakie instalacje są objęte tą definicją, co prowadzi do problemów interpretacyjnych.
Zmiany w przepisach dot. podatku od nieruchomości i ich konsekwencje - brak precyzji utrudnia podejmowanie decyzji podatkowych
Nowa definicja budowli obejmuje także obecnie szeroki zakres urządzeń technicznych, które są bezpośrednio związane z budynkiem i niezbędne do jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem. Powoduje to, że właściciele nieruchomości muszą dokładnie analizować przepisy prawa budowlanego oraz orzecznictwo sądowe, aby prawidłowo określić status podatkowy swoich obiektów.
Zmiany miały ułatwić podatnikom oraz organom podatkowych sporne kwestie dotyczące właściwego opodatkowania podankiem o nieruchomości. Jednak nie wszystko poszło gładko - mimo usilnych starań, jednym z obszarów, który nadal pełen jest wątpliwości są tzw. urządzenia techniczne wewnątrz budynków. Nadal wiele jest problemów interpretacyjnych, które mogą prowadzić do sporów podatkowych.
Brak jasnych definicji instalacji zapewniających możliwość użytkowania budynku zgodnie z przeznaczeniem powoduje trudności w klasyfikacji różnych urządzeń technicznych, na potrzeby podatku od nieruchomości. Po zmianie przepisów, w dalszym ciągu nie jest jasne, czy np. windy w budynkach wielopiętrowych są instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania budynku zgodnie z przeznaczeniem, czy też są urządzeniami technicznymi, które podlegają odrębnemu opodatkowaniu. Podobne wątpliwości dotyczą innych urządzeń, takich jak klimatyzatory, transformatory czy instalacje monitoringu.
Jak precyzuje ekspert MDDP p. Rafał Kran w poradniku dostępnym w LEX Księgowość: "Nowa definicja wskazuje, że elementem budynku są również „instalacje zapewniające możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem”. W warstwie merytorycznej nie jest to novum, gdyż zostało to przeniesione z dotychczasowej definicji obiektu budowlanego z Prawa budowlanego.
W praktyce oznacza to, że podstawowe instalacje budynkowe stanowią jeden obiekt z budynkiem i nie mogą być przedmiotem odrębnego opodatkowania. Dyskusyjne jest, czy instalacje należy rozumieć wąsko, czy jednak funkcjonalnie powinny obejmować również urządzenia, np. windy, transformatory wewnętrzne, centrale wentylacyjne na dachach. Wykładnia racjonalna nakazuje traktować, że takie urządzenia są instalacjami budynkowymi i nie stanowią odrębnych przedmiotów opodatkowania (jako budowle). W efekcie nie tylko rodzaj składnika majątkowego decyduje czy podlega on opodatkowaniu, ale również funkcja, którą on pełni".
Ponadto, w aktualnym stanie prawnym dla celów podatku od nieruchomości nie stanowią budynków obiekty, nawet spełniające wcześniej wskazane cechy budynku, w których są lub mogą być gromadzone materiały sypkie, materiały występujące w kawałkach albo materiały w postaci ciekłej lub gazowej i których podstawowym parametrem technicznym wyznaczającym przeznaczenie jest pojemność. Takie obiekty stanowią obecnie budowlę (art. 1a ust. 1 pkt 2 lit. a u.p.o.l., poz. 6 Załącznika nr 4 do u.p.o.l.).
Jakie urządzenia techniczne budzą nadal wątpliwości związane z podatkiem od nieruchomości
Wątpliwości dotyczące opodatkowania podatkiem od nieruchomości budowli usytuowanych w budynku wynikają głównie z niejasności definicji prawnych oraz interpretacji przepisów. Oto kilka przykładów urządzeń technicznych, które budzą wątpliwości:
- Windy
Windy w budynkach wielopiętrowych są jednym z głównych przykładów urządzeń technicznych, które budzą wątpliwości. Nie jest jasne, czy windy powinny być traktowane jako instalacje zapewniające możliwość użytkowania budynku zgodnie z przeznaczeniem, czy też jako urządzenia techniczne, które podlegają odrębnemu opodatkowaniu.
- Klimatyzatory i systemy wentylacyjne
Klimatyzatory, systemy wentylacyjne oraz instalacje chłodzenia również budzą wątpliwości. Podobnie jak w przypadku wind, nie jest jednoznacznie określone czy te urządzenia powinny być traktowane jako część budynku, czy jako odrębne budowle.
- Instalacje monitoringu i sygnalizacji pożaru
Instalacje monitoringu, instalacje tryskaczowe oraz instalacje sygnalizacji pożaru są kolejnymi przykładami urządzeń technicznych, które mogą być problematyczne. Wątpliwości dotyczą tego, czy te instalacje są niezbędne do użytkowania budynku zgodnie z przeznaczeniem, czy też powinny być opodatkowane jako odrębne budowle.
- Transformatory i rozdzielnie prądu
Transformatory, rozdzielnie prądu oraz stacje rozdzielcze - podobnie jak w przypadku innych urządzeń technicznych, nie jest jasne, czy powinny być traktowane jako część budynku, czy jako odrębne budowle.
- Instalacje sprężonego powietrza
Instalacje sprężonego powietrza, wentylacji i chłodzenia są kolejnymi przykładami urządzeń technicznych, które mogą być problematyczne.
To co niestety bardzo utrudnia jednoznaczne stanowisko ekspertów, a nawet sądów w tej sprawie, to posłużenie się przez ustawodawcę w znowelizowanych przepisach u.p.o.l. pojęciami niedookreślonymi, niejednoznacznymi, jak i brak stosownego orzecznictwa organów podatkowych oraz sądów administracyjnych opartego na aktualnym stanie prawnym, będą zdecydowanie utrudniać podatnikom przeprowadzenie takiej kwalifikacji podatkowej w podatku od nieruchomości.
