Dokumenty umożliwiające potwierdzenie tożsamości w banku

Bank jako podmiot zaufania publicznego jest zobowiązany m.in. do zapewnienia bezpieczeństwa przechowywanych środków pieniężnych. Jednym z jego obowiązków zmierzających do realizacji tego celu jest prowadzenie rzetelnej identyfikacji klientów i weryfikacji ich tożsamości. W ramach realizacji tego zadania banki są zobligowane do potwierdzania ustalonych danych identyfikacyjnych na podstawie dokumentu stwierdzającego tożsamość osoby fizycznej.

Dowód osobisty

Dowód osobisty jest dokumentem powszechnie uznawanym za potwierdzający tożsamość każdego obywatela RP. Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1  ustawy o dowodach osobistych (dalej -u.d.o.): „Prawo do posiadania dowodu osobistego przysługuje każdemu obywatelowi Rzeczypospolitej Polskiej”. Natomiast każdy pełnoletni obywatel Rzeczypospolitej Polskiej zamieszkujący na jej terytorium ma już obowiązek posiadania dowodu osobistego (art. 5 ust. 2 u.d.o.) .

Dotychczasowa praktyka banków pokazywała, że brak aktualnego dowodu osobistego może stanowić problem nawet w dostępie do posiadanych przez klienta środków zgromadzonych na rachunkach bankowych. 

Paszport

Drugim z dokumentów służących potwierdzaniu tożsamości jest paszport. Zgodnie z treścią art. 3 o dokumentach paszportowych (dalej- u.dok.p.) potwierdza obywatelstwo polskie i tożsamość jego posiadacza. W odróżnieniu od dowodu osobistego posiadanie paszportu jest prawem, a nie obowiązkiem każdego obywatela Polski.

Przepisy prawa nie wskazują jasno, czy paszport powinien być uznawany przez banki za dokument służący identyfikacji klienta i poświadczający jego tożsamość. Brak w tym obszarze konkretnych przepisów przez lata powodował liczne problemy w relacjach na linii: bank-klient. Problemy te w szczególności dotyczyły polskich obywateli zamieszkujących za granicą, których dowody osobiste utraciły ważność w wyniku np. upływu czasu.

Dotychczasowa praktyka banków pokazała jednak, że paszporty nie zawsze były przez nie traktowane na równi z dowodami osobistymi. Jako uzasadnienie takiego stanu rzeczy przedstawiciele banków często powoływali się na treść przepisu art. 37 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (dalej - u.p.p.p).

Zdaniem niektórych praktyków bankowych: „W przypadku obywateli Polski bank opiera się o dowód osobisty, ponieważ tylko ten dokument tożsamości daje mu możliwość właściwego zweryfikowania w zewnętrznej bazie prowadzonej przez organ administracji państwowej. Chodzi o Rejestr Dowodów Osobistych”. Powyższe stanowisko można uznać w pewnym sensie za uzasadnione i podyktowane należytą starannością banków. Zauważyć należy, że na tę chwilę nie jest ono już w pełni aktualne. Braku aktualności tej tezy należy upatrywać w zmianach, które wprowadziła tzw. nowa ustawa paszportowa  uchwalona w 2022 r. Jednym ze skutków wejścia w życie tego aktu prawnego było utworzenie Rejestru Dokumentów Paszportowych (RDP)

MDowód

Z punktu widzenia funkcjonowania banków znaczące zmiany związane z istnieniem mDowodu wejdą w życie z dniem 1.09.2023 r. Od tej daty banki oraz inne podmioty wskazane w art. 2 ust. 1 u.p.p.p.będą obowiązane uznawać mDowód jako środek bezpieczeństwa finansowego do identyfikacji klienta oraz weryfikacji jego tożsamości.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat zapoznaj się z komentarzem praktycznym Małgorzaty Urban-Theocharakis "Dokumenty umożliwiające potwierdzenie tożsamości w banku". Autorka wskazała i omówiła regulacje prawne dotyczące statusu dokumentów potwierdzających tożsamość obywateli RP oraz udzieliła odpowiedzi na pytanie, które z nich mogą być uznane przez banki za potwierdzające tożsamość klienta.

Tagi:
• LEX Banki