Wsteczna zmiana formy opodatkowania na 2022 rok
Polski Ład 2.0 w związku z obniżeniem stawki PIT z 17% do 12% umożliwił przedsiębiorcom wsteczną zmianę formy opodatkowania za 2022 rok na skalę podatkową. Możliwość wstecznej zmiany formy opodatkowania na skalę podatkową dotyczy przedsiębiorców, którzy wybrali wcześniej podatek liniowy lub ryczałt. O wstecznej zmianie formy opodatkowania na skalę podatkową przedsiębiorca musi zawiadomić urząd skarbowy w zeznaniu rocznym składanym za 2022 rok.
Możliwość ponownego wyboru rozliczenia na skali podatkowej
W dniu 1 styczniu 2022 r. wszedł w życie tzw. Polski Ład, zaś już w marcu tego samego roku zapowiedziano jego istotną modyfikację, w tym między innymi obniżenie stawki PIT z 17% do 12%. Nie mogli tego oczywiście przewidzieć przedsiębiorcy, którzy wybrali już jako formę opodatkowania na 2022 rok podatek liniowy lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
W związku ze zmianą skali podatkowej, która dotyczy opodatkowania dochodów osiągniętych w 2022 r., Polski Ład 2.0 umożliwił przedsiębiorcom, którzy w 2022 r. opodatkowywali swoje dochody podatkiem liniowym lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, ponowny wybór skali podatkowej.
Co ważne, podatnicy mogą wstecznie zmienić formę opodatkowania po zakończeniu 2022 roku jedynie na skalę podatkową. Nie będzie możliwości zmiany na ryczałt lub podatek liniowy. Oznacza to, że podatnicy, którzy obecnie są opodatkowani ryczałtem lub podatkiem liniowym będą mogli wybrać jedynie skalę podatkową.
Przejście z podatku liniowego na skalę podatkową
Zgodnie z Polskim Ładem 2.0, podatnicy osiągający w 2022 r. dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej, które opodatkowane są podatkiem liniowym, mogą po zakończeniu 2022 r. dokonać wyboru skali podatkowej dla opodatkowania tych dochodów. Wyboru tego podatnicy dokonają w zeznaniu rocznym PIT-36 składanym za 2022 r. W zeznaniu tym podatnicy wykażą dochody, które w trakcie 2022 r. opodatkowywali podatkiem liniowym. Zatem w okresie od 1 stycznia do 2 maja 2023 r. (30 kwietnia w 2023 r. to niedziela), podatnicy mogą podjąć decyzję co do formy opodatkowania tych dochodów. Jeśli jednak podatnik złoży w ustawowym terminie PIT-36L, nie będzie mógł już zmienić tej decyzji i wybrać skali podatkowej.
Możliwość wyboru skali podatkowej po zakończeniu roku podatkowego oznacza, że podatnicy obowiązani będą obliczać i wpłacać zaliczki należne od dochodów osiągniętych w 2022 r. na dotychczasowych zasadach.
Zaliczki te podatnicy wykażą w zeznaniu PIT-36 bez konieczności przeliczania ich według zasad obowiązujących przy opodatkowaniu według skali podatkowej.
Decyzja co do wyboru skali podatkowej dla opodatkowania dochodów osiągniętych w 2022 r. dotyczyć będzie tylko tego roku. Jeśli więc podatnik na początku 2022 r. (lub w latach poprzednich) wybrał opodatkowanie podatkiem liniowym, to zgodnie z obowiązującymi przepisami (art. 9a ust. 2b ustawy PIT), ta forma opodatkowania dotyczy również lat następnych, w tym 2023 r. Zasady tej nie zmienia wybór skali podatkowej dla opodatkowania dochodów osiągniętych w 2022 r.
Zatem podatnik, który również w 2023 r. nie będzie chciał stosować podatku liniowego, będzie musiał w ustawowym terminie (art. 9a ust. 2 i 2b ustawy PIT) zawiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z tego sposobu opodatkowania albo złożyć w terminie i na zasadach określonych w ustawie o ryczałcie sporządzone na piśmie oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Przejście z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na skalę podatkową
Zgodnie z Polskim Ładem 2.0, podatnicy osiągający w 2022 r. przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej lub ze sprzedaży przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnych upraw, hodowli lub chowu, które opodatkowane są ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, mogą po zakończeniu 2022 r. dokonać wyboru skali podatkowej dla opodatkowania tych przychodów. Wyboru tego podatnicy dokonają w zeznaniu rocznym PIT-36 składanym za 2022 r. W zeznaniu tym podatnicy wykażą dochody, które w trakcie 2022 r. opodatkowywali ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Możliwość wyboru skali podatkowej po zakończeniu roku podatkowego oznacza, że podatnicy obowiązani będą obliczać i wpłacać miesięcznie albo kwartalnie należny ryczałt od przychodów ewidencjonowanych na dotychczasowych zasadach. Ryczałt należny za grudzień lub ostatni kwartał 2022 r. podatnicy obowiązani będą wpłacić do końca lutego 2023 r.
Zatem w okresie od 1 stycznia do 2 maja 2023 r. (30 kwietnia w 2023 r. to niedziela) podatnicy mogą podjąć decyzję co do formy opodatkowania tych dochodów (przychodów). Jeśli jednak podatnik złoży w ustawowym terminie PIT-28, w którym wykaże przychody opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, to nie będzie mógł już zmienić tej decyzji i wybrać skali podatkowej dla opodatkowania tych samych przychodów.
Podatnicy, którzy dokonają wyboru skali podatkowej w zeznaniu PIT-36, należny i wpłacony ryczałt od przychodów ewidencjonowanych za poszczególne miesiące albo kwartały 2022 r. wykażą jako zaliczki miesięczne albo kwartalne. Podatnicy nie będą więc obowiązani do wyliczania należnych w 2022 r. zaliczek według zasad obowiązujących przy opodatkowaniu według skali podatkowej.
W zeznaniu PIT-36 podatnicy wykażą dochód z pozarolniczej działalności gospodarczej obliczony zgodnie z art. 24 ust. 2–2b ustawy PIT, czyli na zasadach obowiązujących podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów. W tym celu, podatnicy obowiązani będą zaprowadzić i uzupełnić podatkową księgę przychodów i rozchodów, w której wykażą osiągnięte w 2022 r. dochody z działalności gospodarczej. W księdze tej obowiązani będą również wpisać wartość remanentu na dzień 1 stycznia i 31 grudnia 2022 r.
Decyzja co do wyboru skali podatkowej dla opodatkowania dochodów osiągniętych w 2022 r. dotyczyć będzie tylko tego roku. Jeśli więc podatnik na początku 2022 r. (lub w latach poprzednich) wybrał opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, to zgodnie z obowiązującymi przepisami (art. 9 ust. 1b ustawy o ryczałcie) ta forma opodatkowania dotyczy również lat następnych, w tym 2023 r. Zasady tej nie zmienia wybór skali podatkowej dla opodatkowania dochodów osiągniętych w 2022 r.
Zatem podatnik, który również w 2023 r. nie będzie chciał stosować opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, będzie musiał w ustawowym terminie (art. 9 ust. 1 i 1b ustawy o ryczałcie) złożyć oświadczenie na piśmie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego o rezygnacji z tej formy opodatkowania albo oświadczenie o wyborze opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c ustawy PIT.
Tomasz Kręski
product manager
Księgowość i Podatki