Wyjazdy integracyjne a VAT
Wyjazdy integracyjne są jedną z możliwości nagradzania pracowników i współpracowników. Nie są to wydatki neutralne dla finansów firmy. Jak powinno wyglądać rozliczenie VAT w przypadku organizacji imprezy firmowej?
Imprezy integracyjne dla pracowników
Zdaniem organów podatkowych, jeśli wydatki na organizację imprezy integracyjnej służą budowaniu pozytywnej atmosfery wśród pracowników, co ma przełożyć się na efektywniejszą pracę na rzecz pracodawcy, to będzie można odliczyć VAT wynikający z faktur obejmujących wydatki na jej organizację.
Ograniczenie możliwości odliczenia VAT wynikającego z faktur obejmujących imprezy integracyjne dotyczy jedynie usług gastronomicznych i noclegowych, w stosunku do których prawo odliczenia VAT pracodawcy nie przysługuje.
Jednakże jeśli usługa zorganizowania imprezy integracyjnej, jako usługa kompleksowa, została zlecona podmiotowi zewnętrznemu, wówczas pracodawca może odliczyć całość VAT wynikającego z takiej faktury (również w zakresie usług gastronomicznych i noclegowych, o ile usługi te nie mają przeważającego charakteru w stosunku do usługi organizacji imprezy integracyjnej). Potwierdza to interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 23.07.2008 r., ILPP1/443-436/08-4/BD, zgodnie z którą ograniczenie odliczenia podatku naliczonego od nabywanych usług noclegowych i gastronomicznych nie ma zastosowania w sytuacji, gdy przedmiotem zakupu jest cała impreza integracyjna, czyli co do istoty jedna usługa, na którą składają się poszczególne elementy, w tym usługi noclegowe, czy gastronomiczne.
W wyroku z 6.04.2023 r., I FSK 239/20, Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że wydatki na rozrywki dla pracowników nie dają prawa do odliczenia podatku od towarów i usług. Przedstawiając stan faktyczny sprawy, spółka przyznała, że organizując wspólne wyjazdy dla swoich pracowników, członków ich rodzin oraz osób trzecich, nie ma na celu zwiększenia motywacji do pracy ani pogłębienia relacji z pracownikami. Nie wykluczała, że wyjazdy mogą wpływać pozytywnie na integrację pracowników, zwiększenie ich motywacji, uściślenie relacji pracownika ze spółką i pogłębianie wzajemnych relacji między pracownikami. Prawodopodobnie właśnie ten brak związku ponoszonych przez spółkę wydatków z prowadzoną przez nią działalnością okazał się decydujący w rozstrzygnięciu NSA. Należy zatem dalej uważnie śledzić orzeczenia i interpretacje dotyczące omawianej kwestii, gdyż orzeczenie NSA jest ważne zarówno dla pracodawców, jak i firm zajmujących się usługami rozrywkowymi dla firm i może sprawić, że takie usługi staną się mniej atrakcyjne dla podatników.
NSA uchylił bowiem swoim orzeczeniem wyrok WSA w Poznaniu z 6.11.2019 r., I SA/Po 504/19, z którego wynikało, że spółka z jednej strony może odliczać VAT z tytułu poniesionych wydatków, a z drugiej musi wykazać VAT należny z tytułu nieodpłatnego świadczenia usług do celów innych niż związane z działalnością – zarówno na rzecz pracowników, jak i osób niebędących pracownikami – na podstawie art. 8 ust. 2 u.p.t.u.
Zob. procedura Nieodpłatne świadczenie usług jako czynności podlegające opodatkowaniu VAT – pozwala ona ustalić, kiedy nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu VAT.
Imprezy integracyjne dla współpracowników
Kością niezgody między organami podatkowymi a podatnikami bywa rozliczanie kosztów w sytuacji, gdy na imprezę przychodzą nie tylko etatowi pracownicy, ale i inni goście (np. członkowie rodzin/osób towarzyszących niebędących pracownikami). Organy podatkowe uznają, że podatnicy ponoszący wydatki na organizację imprez integracyjnych dla współpracowników nie mogą od nich odliczać VAT – z uwagi na brak związku pomiędzy ich poniesieniem a czynnościami opodatkowanymi. Choć współpracownicy bywają często związani z firmą tak samo silnie, jak osoby pracujące na etatach, w wyroku z 19.10.2022 r., II FSK 572/22, NSA przychylił się do stanowiska organów podatkowych i stwierdził, że w części, w jakiej tego rodzaju wydatki odpowiadają obecności osób na umowach B2B, nie można ich zaliczyć do kosztów podatkowych. Zdaniem NSA współpracownik to nie to samo co pracownik, a impreza ma w stosunku do takich osób charakter raczej demonstracji marki firmy. Są to wówczas już wydatki na reprezentację, których w myśl ustaw podatkowych nie można zaliczać do kosztów.
Stanowisko to potwierdza Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w swoich interpretacjach. Przykładowo w interpretacjach z 9.01.2023 r., 0111-KDIB3-1.4012.726.2022.2.AMA, oraz z 17.01.2023 r., 0112-KDIL1-1.4012.519.2022.2.HW, uznał on, że spółka może odliczyć VAT w części dotyczącej uczestnictwa w imprezach jej pracowników oraz osób współpracujących ze spółką – prowadzących działalność gospodarczą. Natomiast jeżeli w imprezach i konkursach uczestniczą członkowie rodzin pracowników, to w tym zakresie spółka nie ma prawa do odliczenia VAT naliczonego. Dyrektor KIS przyjął, że nie ma w takiej sytuacji związku między uczestnictwem członków rodzin pracowników a czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez spółkę. Nie są to jej pracownicy ani osoby w jakikolwiek sposób związane z prowadzoną przez nią działalnością. Ich obecność na wydarzeniach nie przekłada się na efekty działalności gospodarczej spółki.
Imprezy okolicznościowe
Firmy często organizują także imprezy okolicznościowe dla kontrahentów, takie jak promocje, imprezy na targach czy branżowe. O ile tylko organizacja imprezy będzie miała związek z działalnością opodatkowaną firmy, będzie możliwe odliczenie VAT od faktur dokumentujących zakup usług czy towarów związanych z tą imprezą. Nie będzie jednak możliwości odliczenia VAT od faktur dokumentujących zakup usług noclegowych i gastronomicznych oraz w przypadku prowadzenia działalności opodatkowanej i zwolnionej, gdzie odliczenie podatku następuje proporcjonalnie.
Kwestie rozliczania VAT z tytułu nieodpłatnego świadczenia usług, w tym dotyczące prawa do odliczenia VAT w przypadku organizacji imprezy firmowej, omawiają komentarze praktyczne:
- Nieodpłatne świadczenie usług
- Podstawa opodatkowania VAT przy nieodpłatnym świadczeniu usług na własne potrzeby
oraz poradnik Nieodpłatne świadczenie usług na własne potrzeby a podstawa opodatkowania w VAT na przykładach
Iwona Strzelec
Redaktor Naczelna "Przeglądu Podatkowego"
Product Manager Procedury Biznes