TSUE: co ciekawego czeka nas w lipcu?
W lipcu w Trybunale Sprawiedliwości UE zapadnie kilka wyroków, które powinny zainteresować uczestników obrotu prawnego w Polsce. Dwa z nich dotyczą bezpośrednio naszego kraju: jedno - podatku VAT, drugie - sektora energetycznego. Rozstrzygnięcia w zagranicznych sprawach odnoszą się z kolei do czasu pracy kierowców i emisji spalin w samochodach. Wszystkie orzeczenia zapadną do 15 lipca. Po tym czasie, aż do końca sierpnia potrwają w TSUE wakacje sądowe.
Podwójny podatek VAT w przypadku błędnego opodatkowania WNT - C-696/20 (Dyrektor Izby Skarbowej w W.)
7 lipca zapadnie wyrok w polskiej sprawie dotyczącej transakcji łańcuchowych oraz wykładni art. 41 dyrektywy VAT i stosowania w jego kontekście art. 25 ust. 1 i 2 ustawy o VAT. Zgodnie z przepisem polskiej regulacji podatnika można zobowiązać do wykazania podatku VAT z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT) w dwóch różnych państwach UE, chyba że udowodni on, iż rozliczył ten podatek w państwie zakończenia transportu towarów. W przedmiotowej sprawie podatek VAT z tytułu WNT został rozliczony przez ostatecznych nabywców w państwie zakończenia transportu, jednak nie przez podatnika, który był do tego zobowiązany. Sam podatnik podał dla tej transakcji swój polski numer VAT-UE. Tymczasem polskie organy podatkowe, uznając, że podatnik nie wykazał rozliczenia VAT z tytułu WNT w państwie zakończenia transportu, stwierdziły, że podatek z tytułu tej transakcji jest również należny w Polsce. Ponieważ NSA nabrał wątpliwości co do neutralności i proporcjonalności opodatkowania VAT tej transakcji, zwrócił się o rozstrzygnięcie do TSUE.
W sprawie wypowiedział się rzecznik generalny, który stwierdził, że art. 41 dyrektywy VAT oraz zasada neutralności i proporcjonalności nie stoją na przeszkodzie stosowaniu art. 25 ust. 2 ustawy o VAT do WNT przez podatnika, jeżeli nabywcy towarów od tego podatnika zastosowali podatek od wartości dodanej przy nabyciu tych towarów na terytorium państwa członkowskiego, w którym kończy się transport.
Jednakże, jak możemy wyczytać dalej z opinii rzecznika, art. 41 dyrektywy VAT i zasada proporcjonalności stoją na przeszkodzie stosowaniu art. 25 ust. 2 ustawy o VAT do WNT, jeżeli nabycie to nastąpiło w wyniku wewnątrzwspólnotowej dostawy, która po weryfikacji, podlegającej przeprowadzeniu przez sąd odsyłający, nie została uznana za podlegającą zwolnieniu.
Wymagania dotyczące czasu pracy kierowców w przypadku przewozów wykonywanych przez przedsiębiorstwa leśne, gospodarstwa rolne lub rybackie - sprawa C-13/21 (Pricoforest)
Tego samego dnia Trybunał Sprawiedliwości dokona wykładni wyłączenia ze stosowania przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego, zawartych w rozporządzeniu nr 561/2006, w przypadku przewozów wykonywanych pojazdami używanymi lub wynajmowanymi bez kierowcy przez przedsiębiorstwa rolnicze, ogrodnicze, leśne, gospodarstwa rolne lub rybackie do przewozu rzeczy w ramach własnej działalności gospodarczej w promieniu do 100 km od bazy przedsiębiorstwa. W przedmiotowej - rumuńskiej sprawie - firma Pricoforest działająca w branży leśnej została ukarana za to, że część jej przewozów była realizowana na trasie dłuższej niż 100 km od bazy przedsiębiorstwa, przy czym za podstawę ustalenia tej odległości przyjęto kryterium rzeczywistej długości pokonanego odcinka drogowego od bazy przedsiębiorstwa, a nie kryterium realizacji przejazdu w promieniu 100 km od bazy przedsiębiorstwa.
Do sprawy przyłączył się przedstawiciel polskiego rządu, gdyż Polska podobnie jak Rumunia skorzystała z wyłączenia stosowania przepisów rozporządzenia nr 561/2006 (zob. art. 29 ust. 1 ustawy z o czasie pracy kierowców).
W sprawie wypowiedział się już rzecznik generalny TSUE, który stwierdził w swojej opinii, że pojęcie "promienia do 100 km od bazy przedsiębiorstwa" odnosi się do obszaru geograficznego wytyczonego teoretycznym okręgiem o promieniu 100 km wokół tej bazy. Rzecznik uznał również, że zgodnie z art. 13 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 561/2006, jeżeli pojazd jest rutynowo używany przez przedsiębiorstwo leśne zarówno do przewozu rzeczy "w ramach [swojej] własnej działalności gospodarczej w promieniu do 100 km od [swojej] bazy", jak przewidziano w tym przepisie, jak i do przewozów, które nie spełniają tych warunków, jedynie pierwsza kategoria przewozów może zostać wyłączona ze stosowania przepisów dotyczących czasu prowadzenia pojazdu, przerw i okresów odpoczynku określonych w tym rozporządzeniu. Ponadto, zgodnie z art. 3 ust. 1 rozporządzenia nr 165/2014 w sprawie tachografów stosowanych w transporcie drogowym, w takim pojeździe przez cały czas musi być zainstalowany i używany tachograf, a kierowca tego pojazdu musi zapisywać czas spędzony na prowadzeniu wyłączonych przewozów jako "inną pracę", zgodnie z art. 6 ust. 5 rozporządzenia nr 561/2006.
Czy instalowanie oprogramowania zmieniającego poziom emisji spalin jest sprzeczne z prawem UE? - sprawa C-128/20 (GSMB Invest), C-134/20 (Volkswagen) i C-145/20 (Porsche Inter Auto i Volkswagen)
Tydzień później zostanie wydany wyrok w głośnej sprawie dotyczącej fałszowania przez niemieckich producentów aut wyników poziomów emisji spalin. Orzeczenie odpowiadać będzie na pytanie, czy instalowanie w samochodzie oprogramowania zmieniającego, w zależności od temperatury otoczenia i wysokości nad poziomem morza, poziomu emisji gazów zanieczyszczających przez pojazd jest zgodne z prawem unijnym.
W sprawie wypowiedział się już rzecznik generalny TSUE. Zaproponował on Trybunałowi rozstrzygnięcie, zgodnie z którym tego rodzaju operacja jest sprzeczna z prawem UE. Jak można wyczytać z opinii, zainstalowanie takiego urządzenia, nie może być uzasadnione zabezpieczeniem silnika przed uszkodzeniem lub wypadkiem ani zapewnieniem bezpiecznego użytkowania pojazdu, jeżeli służy ono głównie ochronie elementów takich jak zawór EGR i filtr cząstek stałych.
Ważność Konkluzji dotyczących najlepszych dostępnych technik (BAT) w odniesieniu do dużych obiektów energetycznego spalania - C-207/21 P (Komisja p. Polsce)
Tego samego dnia TS rozstrzygnie odwołanie Komisji Europejskiej od korzystnego dla Polski wyroku Sądu UE, który unieważnił wydane przez tę instytucję Konkluzje BAT w odniesieniu do dużych obiektów energetycznego spalania.
Odwołanie Komisji jest oparte na zarzucie błędów prawnych popełnionych przez Sąd UE dotyczących interpretacji przepisów proceduralnych odnoszących się do trybu podjęcia przedmiotowej decyzji Komisji w oparciu o większość kwalifikowaną.
Warto podkreślić, że decyzja Komisji zawierająca Konkluzje BAT niosła za sobą negatywne skutki dla polskiego sektora energetycznego, ponieważ ustalała surowe wymagania pod względem dopuszczalnych poziomów emisji niektórych substancji przy spalaniu węgla brunatnego lub kamiennego. Ewentualne uchylenie przez TS wyroku Sądu UE i przekazanie mu sprawy do ponownego rozpoznania mogłoby zatem skutkować utrzymaniem w mocy niekorzystnej dla naszego państwa decyzji.
product manager LEX Prawo Europejskie