Zakup towarów i usług przeciwdziałających koronawirusowi wyłącza procedury zamówień publicznych
W związku z zagrożeniem rozprzestrzeniania się zakażeń koronawirusem wprowadzono szczególne rozwiązania także w zakresie zamówień publicznych. Umożliwiają one podejmowanie działań minimalizujących zagrożenie dla zdrowia publicznego. Odstępstwo od obowiązku stosowania przepisów Prawa zamówień publicznych wynika z przepisów specustawy z 2.03.2020 r.
Przedmiot wyłączenia stosowania p.z.p.
Każdy zamawiający, który zamierza udzielić zamówienia na towary lub usługi niezbędne do przeciwdziałania chorobie zakaźnej COVID-19, powinien zweryfikować przed ich udzieleniem, jaki jest cel udzielenia zamówienia i jego przedmiot. Wynik tej analizy pozwoli mu na ustalenie czy udzielane zamówienia podlegają wyłączeniu ze stosowania przepisów Prawa zamówień publicznych.
Przepisów tej ustawy nie stosuje się do zamówień, których przedmiotem są towary lub usługi niezbędne do przeciwdziałania COVID-19 – jeżeli zachodzi wysokie prawdopodobieństwo szybkiego i niekontrolowanego rozprzestrzeniania się choroby lub jeżeli wymaga tego ochrona zdrowia publicznego.
Pod pojęciem przeciwdziałania rozumie się wszelkie czynności związane ze zwalczaniem zakażenia, zapobieganiem rozprzestrzenianiu się, profilaktyką oraz zwalczaniem skutków choroby COVID-19.
Przesłanki stosowania wyłączenia
Wyłączenie od stosowania p.z.p. dotyczy tylko zamówień na towary oraz usługi.
Nie jest ono ograniczone jedynie do zamawiających z sektora służby zdrowia. Uprawnieni do jego stosowania są wszyscy zamawiający podlegający obowiązkowemu stosowaniu przepisów p.z.p., którzy są zobowiązani do udzielania zamówień spełniających przesłanki wskazane w art. 6 specustawy.
Przesłanki te szczegółowo przedstawia dostępna w programie LEX procedura pt. Wyłączenie z obowiązku stosowania p.z.p. dla zakupu towarów lub usług niezbędnych do przeciwdziałania COVID-19. Omawianego wyłączenia przepis ten nie przewiduje w przypadku udzielania zamówień na roboty budowlane.
Po ustaleniu, że przedmiotem zamówienia są towary i usługi zamawiający musi ustalić czy są one niezbędne do przeciwdziałania COVID-19. Przepis nakazuje zamawiającemu ustalenie celu udzielanego zamówienia. Jeżeli jest ono niezbędne zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażenia i rozprzestrzeniania się choroby zakaźnej COVID-19 u ludzi wywołanej wirusem SARS-CoV-2, zamawiający może skorzystać z wyłączenia stosowania przepisów p.z.p. Stosowanie przepisu ma charakter doraźny i nie można go wykorzystywać do ominięcia stosowania p.z.p.
Przed skorzystaniem z wyłączenia ze stosowania przepisów p.z.p. zamawiający musi także zweryfikować czy zachodzi wysokie prawdopodobieństwo szybkiego i niekontrolowanego rozprzestrzeniania się choroby. Za spełnienie tej przesłanki można uznać wprowadzenie w dniu 13.03.2020 r. przez Ministra Zdrowia stanu zagrożenia epidemicznego.
Zamawiający wyłącza zamówienie spod przepisów p.z.p.
Zamawiający może nie stosować przepisów p.z.p., gdy są spełnione wszystkie przesłanki określone w art. 6 specustawy. Przepisy nie określają w jakim trybie zamawiający powinien udzielić takiego zamówienia. Wybierając konkretną procedurę, zamawiający powinien respektować zasady wydatkowania środków publicznych określone w art. 44 ustawy o finansach publicznych.
Ponadto przyjęto, że omawiane wyłącznie z obowiązku stosowania przepisów Prawa zamówień publicznych traci moc po upływie 180 dni od dnia wejścia w życie specustawy.
