Zaniechanie poboru podatku od umorzonego kredytu hipotecznego we frankach
Osoby fizyczne, które zawarły umowę kredytową we frankach szwajcarskich, mogą liczyć na umorzenie długu w formie ugody zawartej z bankiem. Należy jednak mieć na uwadze, że na gruncie ustawy o PIT umorzone kwoty wierzytelności z tytułu kredytów hipotecznych stanowią przychód, który podlega opodatkowaniu. Na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów można jednak uniknąć konieczności zapłaty podatku. Aby jednak skorzystać z ulgi należy spełnić szereg warunków określonych w tym rozporządzeniu.
Skutki podatkowe umorzenia kredytu
Umorzenie zobowiązania jest zdarzeniem tworzącym przychód dłużnika. Wprawdzie tego rodzaju przychód został wprost wymieniony tylko w art. 14 ustawy o PIT, czyli przepisie dotyczącym przychodów z działalności gospodarczej. W praktyce podatkowej przyjmuje się jednak, że również w przypadku innych źródeł przychodów umorzenie zobowiązania jest zdarzeniem podlegającym opodatkowaniu. Jeżeli umorzenie zobowiązania następuje na rzecz kredytobiorcy, wartość umorzonego zobowiązania jest przychodem z innych źródeł na podstawie art. 20 ustawy o PIT.
Z uwagi na szczególny charakter zawieranych ugód Minister Finansów wydał rozporządzenie z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. W razie spełnienia przesłanek warunkujących zastosowanie powyższego rozporządzenia, umorzenie kredytu nie podlega opodatkowaniu.
Warunki skorzystania z zaniechania poboru podatku
Adresatami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe są wyłącznie osoby fizyczne.
Warunkiem zastosowania rozporządzenia jest zaciągnięcie kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej. Jeżeli celem kredytu jest sfinansowanie zakupu dwóch inwestycji mieszkaniowych, w stosunku do umorzenia zobowiązań wynikających z takiej umowy rozporządzenie nie ma zastosowania.
Aby kredyt miał charakter mieszkaniowy, co jest warunkiem zastosowania rozporządzenia, powinien być zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o PIT. Przepis ten określa zakres wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe. Należą do tej kategorii m.in. wydatki na nabycie budynku mieszkalnego, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz remont własnego budynku mieszkalnego lub własnego lokalu mieszkalnego.
Rozporządzenie określa także dodatkowe warunki skorzystania z ulgi. Zaniechanie poboru podatku obejmuje umorzenie kredytów udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. Ponadto kredyt powinien być udzielony przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym.
Kredyt powinien być także zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie.
Tomasz Kręski
Product Manager
Księgowość i Podatki