Zażalenie na postanowienie w postępowaniu administracyjnym
Zażalenie w postępowaniu administracyjnym, jako środek zaskarżenia przenosi na organ wyższego stopnia kompetencje do rozstrzygnięcia tylko tej kwestii, której dotyczy rozstrzygnięcie w zaskarżonym postanowieniu. Nie daje natomiast podstaw do przejęcia rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej, stanowiącej przedmiot toczącego się postępowania. Zażalenie służy wyłącznie na postanowienia wskazane w Kodeksie postępowania administracyjnego i tylko wtedy, gdy k.p.a. tak stanowi.
Zażalenie na postanowienie w postępowaniu administracyjnym nie jest zatem środkiem zaskarżenia o charakterze powszechnym, tak jak to się ma w wypadku odwołania, które służy od każdej decyzji nieostatecznej wydanej w postępowaniu administracyjnym. D. Trzcińska, w procedurze Wniesienie zażalenia na postanowienie w postępowaniu administracyjnym opisuje jak, krok po kroku, przebiega postępowanie związane ze skutecznym skorzystaniem z tego środka zaskarżenia.
Autorka procedury wskazuje, że zażalenie jest środkiem o charakterze względnie suspensywnym, co oznacza, że samo jego wniesienie nie wstrzymuje wykonania rozstrzygnięcia, ale rodzi możliwość takiego wstrzymania przez organ administracji.
Komu przysługuje prawo do wniesienia zażalenia?
Z założenia, prawo do wniesienia zażalenia przysługuje stronie postępowania administracyjnego. Nie jest to jednak jedyny podmiot do tego uprawniony. Oprócz strony, zażalenie w postępowaniu administracyjnym mogą wnieść uczestnicy na prawach strony:
- organizacja społeczna uczestnicząca w postępowaniu,
- prokurator,
- Rzecznik Praw Obywatelskich.
Co więcej, D. Trzcińska zwraca uwagę, że wbrew literalnemu brzmieniu k.p.a., zażalenie może przysługiwać także innym podmiotom pod warunkiem, że są adresatami postanowienia, co do którego ustawodawca przewidział możliwość wniesienia zażalenia, np.: świadek ukarany grzywną z powodu bezzasadnej odmowy złożenia zeznań.
Jakie są wymogi formalne związane z zażaleniem?
Wymogi formalne związane z zażaleniem nie wydają się być jakoś szczególnie wyszukane. Zażalenie nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. Ważne by z zażalenia wynikało, że strona nie jest zadowolona z wydanego postanowienia.
Oczywiście, przepisy szczególne mogą ustalać inne wymogi co do treści zażalenia.
Niewątpliwie, zażalenie powinno zawierać:
- wskazanie osoby, od której pochodzi,
- jej adres,
- treść żądania,
- podpis osoby wnoszącej.
Kiedy organ stwierdzi niedopuszczalność zażalenia?
Zażalenie może być niedopuszczalne z przyczyn podmiotowych, jeśli nie zostało wniesione przez legitymowany podmiot, bądź przez osobę niemającą zdolności do czynności prawnych.
W sytuacji tzw. niedopuszczalności zażalenia o charakterze przedmiotowym niedopuszczalne jest zażalenie:
- od postanowień, co do których ustawa nie przewiduje możliwości wniesienia tegoż środka,
- od postanowień wydanych w drugiej instancji,
- od czynności organu administracji publicznej, która nie jest postanowieniem w rozumieniu art. 123 k.p.a.
Jeżeli zażalenie zawiera braki formalne, o których mowa w art. 64 k.p.a., należy przyjąć, że organ I instancji powinien wezwać do usunięcia tych braków (np.: przez złożenie podpisu), ale pod rygorem stwierdzenia niedopuszczalności zażalenia przez organ zażaleniowy.
Pamiętać również należy, że zażalenie wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia stronie, a gdy zostało ono ogłoszone ustnie - od dnia jego ogłoszenia stronie. Jeżeli zażalenie zostało wniesione w terminie, może być mu nadany dalszy bieg. Natomiast wniesienie zażalenia po terminie nakłada na organ I instancji obowiązek przekazania organowi zażaleniowemu zażalenia wraz z aktami sprawy. Przekazując akta wraz z zażaleniem, organ I instancji może sformułować wniosek o wydanie postanowienia stwierdzającego uchybienie terminu do wniesienia zażalenia. Podkreślić należy, że tylko organ zażaleniowy umocowany jest do wydania takiego postanowienia, a organowi I instancji nie przysługuje kompetencja do wydania rozstrzygnięcia w tym zakresie.
Więcej informacji na temat przebiegu postępowania zajdziesz w procedurze Wniesienie zażalenia na postanowienie w postępowaniu administracyjnym.
Jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat samych procedur, zobacz krótki film opisujący tę kategorię dokumentów.
Wojciech Kowalski
Senior Product Manager