Zażalenie poziome w postępowaniu cywilnym na schematach procedur
Instytucja zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji do innego składu tego sądu, czyli tzw. zażalenie poziome w postępowaniu cywilnym, to jedna z bardziej kontrowersyjnych instytucji związanych z reformą k.p.c. z 2019 r. Po dwóch latach obowiązywania przepisów, nadal pojawia się szereg wątpliwości dotyczących jej stosowania. Celem lepszego zrozumienia przedmiotowej instytucji, w LEX pojawił się pakiet dedykowanych procedur z interaktywnymi schematami.
Robert Bełczącki, autor poniższych procedur, jest sędzią cywilistą, w efekcie niejednokrotnie miał okazję stosować przepisy dotyczące zażalenia poziomego. Swoimi doświadczeniami i wiedzą podzielił się w ramach komentarzy do poszczególnych kroków każdej z procedur:
- Wniesienie zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji do innego składu tego sądu
- Badanie dopuszczalności zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji do innego składu tego sądu - wymagania formalne, wymagania fiskalne, zachowanie terminu
- Wniesienie odpowiedzi na zażalenie na postanowienie sądu pierwszej instancji do innego składu tego sądu
- Wstrzymanie wykonalności postanowienia sądu pierwszej instancji zaskarżonego zażaleniem do innego składu tego sądu
- Rozpoznanie zażalenia przez inny skład sądu pierwszej instancji i wydanie orzeczenia kończącego postępowanie zażaleniowe
Zażalenie poziome - podstawowe założenia
Jak pisze autor procedur, zażalenie poziome, podobnie jak zażalenie na postanowienie sądu pierwszej instancji do sądu drugiej instancji, ukierunkowane jest na poddanie zaskarżonego postanowienia kontroli z punktu widzenia jego legalności i zasadności.
Tyle tylko, że dotyczyć ma kwestii incydentalnych.
Realizuje model środka odwoławczego pełnego, którego celem jest ponowne i wieloaspektowe zbadanie, tym razem przez inny skład sądu pierwszej instancji, kwestii rozstrzygniętej zaskarżonym orzeczeniem, niezależnie od podniesionych przez skarżącego zarzutów z nią związanych.
Wniesienie zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji do innego składu tego sądu zapobiega uprawomocnieniu się takiego postanowienia (suspensywność).
Warunki dopuszczalności zażalenia poziomego
Warunkiem dopuszczalności zaskarżenia postanowienia zażaleniem jest zgłoszenie przez skarżącego skutecznego wniosku o sporządzenie uzasadnienia postanowienia i doręczenie postanowienia wraz z uzasadnieniem.
Tygodniowy termin do wniesienia zażalenia rozpoczyna bieg od dnia doręczenia postanowienia z uzasadnieniem, a według art. 357 § 3 k.p.c. w aktualnym brzmieniu uzasadnienie postanowienia sporządza się w terminie tygodnia od dnia wpływu do właściwego sądu wniosku o doręczenie postanowienia z uzasadnieniem, a jeżeli wniosek był dotknięty brakami – od dnia usunięcia tych braków.
Z kolei w myśl art. 357 § 1 k.p.c. postanowienie ogłoszone na posiedzeniu jawnym sąd uzasadnia tylko wtedy, gdy:
- podlega ono zaskarżeniu,
- i tylko na żądanie strony zgłoszone w terminie tygodniowym od dnia ogłoszenia postanowienia,
a doręcza się je tylko tej stronie, która zażądała sporządzenia uzasadnienia i doręczenia postanowienia z uzasadnieniem.
Jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat samych procedur, zobacz krótki film https://www.youtube.com/watch?v=4d_sNsKQ3Qc opisujący tę kategorię dokumentów.
product manager Działu Legal