Zerowy PIT dla młodych podatników – warunki, ryzyka i zagrożenia związane ze stosowaniem nowego zwolnienia

Zwolnienie od  PIT dla młodych pracowników i zleceniobiorców weszło w życie 1.08.2019 r. Czy Polska stanie się rajem podatkowym dla podatników poniżej 26. roku życia? Nie do końca, gdyż wprowadzając nową ulgę, przewidziano także istotne ograniczenia. 

Dla kogo zwolnienie od PIT? 

Osoby, które nie ukończyły 26 lat i zarabiają w granicach pierwszego progu podatkowego, od sierpnia nie muszą płacić podatku dochodowego. Z uwagi na fakt, że regulacja weszła w życie w trakcie roku podatkowego, w 2019 r. ulga ma zastosowanie proporcjonalne – jej limit wynosi w bieżącym roku 35.636,67 zł. 

Jakie są warunki skorzystania z ulgi? 

Młodzi pracownicy otrzymali od ustawodawcy olbrzymią preferencję podatkową  – mogą uniknąć płacenia podatku dochodowego od osób fizycznych. Korzystając ze zwolnienia, konieczne jest jednak spełnienie ustawowych warunków. Są one następujące:

• zwolnienie stosuje się do przychodów uzyskanych od 1.08.2019 r. Nie ma natomiast znaczenia okres, za który jest dokonywana wypłata;
• ze zwolnienia mogą korzystać podatnicy do ukończenia 26. roku życia;
• zwolnieniem są objęte wszelkie przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8 u.p.d.o.f.

Wątpliwości interpretacyjne

Przepis wprowadzający nowe zwolnienie jest problematyczny – niejasności budzi choćby kwestia jak należy interpretować zwrot „do ukończenia 26. roku życia”. Dodatkowo, w jego treści mowa jest wyłącznie o przychodach otrzymanych (nie ma wymienionych przychodów postawionych do dyspozycji.). W efekcie, z literalnego brzmienia przepisów wynika, że w miesiącu, w którym podatnik skończy 26 lat, ze zwolnienia będą korzystały wyłącznie świadczenia wypłacone do dnia urodzin (np. w przypadku wypłaty wynagrodzenia na raty).

Problemem może być także ustalenie, kiedy mamy do czynienia ze zleceniem w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. W art. 13 pkt 8 u.p.d.o.f. nie mieszczą się bowiem umowy zlecenia wykonywane na rzecz osób fizycznych niewykonujących działalności gospodarczej. W takim przypadku umowa będzie podlegała opodatkowaniu.

Warunki oraz ryzyka i zagrożenia związane ze stosowaniem nowego zwolnienia prezentuje procedura pt. Zerowy PIT dla młodych podatników. 

Jakie przychody nie są objęte ulgą?

Przy obliczaniu przychodów objętych zwolnieniem nie uwzględnia się przychodów:

• podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym (np. umowy zlecenia do 200 zł oraz umowy zlecenia z nierezydentami podatkowymi);
• zwolnionych od podatku dochodowego oraz
• od których, na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej, zaniechano poboru podatku.

Również zasiłki – mimo że rozliczane wraz z wynagrodzeniem – nie stanowią przychodu ze stosunku pracy, a tym samym nie podlegają zwolnieniu od podatku.

Poza tym zwolnieniem nie są objęte przychody z innych źródeł i tytułów. Opodatkowaniu podlegają zatem m.in. przychody z:

• umów o dzieło – ewidentnie ustawodawca uznał, że skoro umowy te nie są oskładkowane, to trzeba przynajmniej je opodatkować;
• kontraktów menedżerskich – menedżer jest traktowany niemal jak zleceniobiorca, ale „niemal” nie znaczy „tak samo” – menedżer ma inne koszty uzyskania i płaci podatek, nawet jeśli nie ukończył 26 lat;
• praktyk absolwenckich – praktyka to nie stosunek pracy, ani zlecenie, a więc podatek jest do zapłaty (przychód z innych źródeł), oczywiście o ile praktyka jest odpłatna;
• pomocy przy zbiorach – przychody z takiej umowy zaliczane są do innych źródeł przychodów, a tym samym podatek trzeba odprowadzić;
• z praw majątkowych, w tym praw autorskich – nie dotyczy pracowników i zleceniobiorców;
• działalności gospodarczej i wolnych zawodów.

Ile wynosi zwolnienie od PIT?

Zwolnienie obowiązuje do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85.528 zł (w 2019 r. jego limit wynosi 35.636,67 zł). Jeżeli dochody podatnika przekroczą limit, od nadwyżki powstanie konieczność zapłaty podatku.

Jak skorzystać z ulgi?

Aby skorzystać ze zwolnienia w 2019 r., konieczne jest złożenie przez osobę poniżej 26. roku życia oświadczenia o zamiarze korzystania ze zwolnienia. W przypadku otrzymania takiego oświadczenia, płatnik nie pobiera zaliczek na podatek najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymał oświadczenie, do końca miesiąca, w którym przychody z tytułów określonych w art. 21 ust. 1 pkt 148 u.p.d.o.f. uzyskane od tego płatnika od 1.08.2019 r. podlegały omawianemu zwolnieniu (czyli zazwyczaj do końca roku).

Jeżeli podatnik:

• w 2019 r. nie złoży wniosku o zastosowanie zwolnienia lub
• w 2020 r. i latach następnych złoży wniosek o niestosowanie zwolnienia

– płatnik pobiera zaliczki na zasadach ogólnych. Podatnik może jednak w takiej sytuacji skorzystać ze zwolnienia w rozliczeniu rocznym.

Przeczytaj także:

Po 26 urodzinach do szefa po podwyżkę

Zwolnienie w PIT także dla młodych obcokrajowców

Zwolnienie z PIT dla młodych - pracodawcy będą obniżać pensje nowym pracownikom?

Zwolnienie z PIT dla młodych to dodatkowe zniżki przy PPK

Iwona Kaczorowska

redaktor naczelna "Przeglądu Podatkowego"

product manager Procedury Biznes