7 września 2019 r. wejdzie w życie ustawa o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. Ustawa zmienia w kodeksie pracy przepisy dotyczące równego traktowania pracowników, ochrony osób korzystających z uprawnień rodzicielskich, mobbingu, wydawania świadectw pracy i terminu przedawnienia roszczeń ze stosunku pracy.

Każde nierówne traktowanie będzie dyskryminacją

Od 7 września 2019 r. każde nieuzasadnione obiektywnymi przyczynami nierówne traktowanie pracowników będzie uznawane za dyskryminację. A to za sprawą zmiany art. 11(3) oraz art. 18(3a) Kodeksu pracy, która polega na wykreśleniu z ww. przepisów sformułowania „a także bez względu na”, co prowadzi do stworzenia otwartego katalogu przyczyn dyskryminacji.

Ochrona dla członków najbliższej rodziny korzystających z uprawnień rodzicielskich

Szczególną ochroną zostaną objęci inni członkowie najbliższej rodziny w okresie korzystania z urlopu macierzyńskiego. Chodzi np. o babcię, ciocię, wujka, itp.

Szczególna ochrona, którą zyskają inni członkowie rodziny, będzie polegała na prawie do:

• wynagrodzenia za cały czas pozostawania bez pracy - dla pracownika, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy na skutek nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę lub niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia,
• roszczenia o uznanie bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywrócenie pracownika do pracy na poprzednich warunkach - w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony,
• urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim udzielanego przez pracodawcę na wniosek pracownika,
• zakazu wypowiedzenia i rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę w okresie urlopu macierzyńskiego, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy członka rodziny i jeżeli reprezentująca go zakładowa organizacja związkowa wyraziła na to zgodę; wyjątkiem jest również umowa na okres próbny nieprzekraczająca jednego miesiąca, ogłoszenie upadłości lub likwidacji pracodawcy.

Odszkodowanie z tytułu mobbingu nie tylko po ustaniu stosunku pracy

Obecnie tylko pracownik, który wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę, ma prawo dochodzić z tego tytułu od pracodawcy odszkodowania. Nowelizacja wprowadzi taką możliwość również w trakcie trwania umowy o pracę pracownika, który doznał mobbingu.

Zmiany dotyczące wydawania świadectwa pracy

14 dni na żądanie sprostowania świadectwa pracy

Pracownik będzie mógł w ciągu 14 dni od otrzymania świadectwa pracy (a nie 7 dni jak obecnie) wystąpić z wnioskiem do pracodawcy o sprostowanie świadectwa pracy. W razie nieuwzględnienia wniosku pracownikowi przysługuje, w ciągu 14 dni od zawiadomienia o odmowie sprostowania świadectwa pracy, prawo wystąpienia z żądaniem jego sprostowania do sądu pracy. W przypadku niezawiadomienia przez pracodawcę o odmowie sprostowania świadectwa pracy, żądanie sprostowania świadectwa pracy wnosi się do sądu pracy.

O wydaniu świadectwa pracy postanowi sąd

W przypadku niewydania przez pracodawcę świadectwa pracy pracownikowi będzie przysługiwało prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem zobowiązania pracodawcy do wydania świadectwa pracy.

Natomiast jeżeli pracodawca:

• nie istnieje albo
• z innych przyczyn wytoczenie przeciwko niemu powództwa o zobowiązanie pracodawcy do wydania świadectwa pracy będzie niemożliwe

- pracownikowi będzie przysługiwało prawo wystąpienia do sądu pracy z żądaniem ustalenia uprawnienia do otrzymania świadectwa pracy.

Sankcje za niewydanie świadectwa pracy w terminie

Uszczegółowiono, że świadectwo pracy ma zostać wydane pracownikowi w dniu, w którym następuje ustanie stosunku pracy (obecnie pracodawca ma to zrobić niezwłocznie), jeżeli nie zamierza nawiązać z nim kolejnego stosunku pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy. Natomiast jeżeli z przyczyn obiektywnych wydanie świadectwa pracy pracownikowi albo osobie przez niego upoważnionej w tym terminie nie będzie możliwe, pracodawca będzie musiał przesłać w ciągu 7 dni od dnia upływu tego terminu świadectwo pracy za pośrednictwem operatora pocztowego albo doręczyć je w inny sposób.

Karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł będzie podlegał również pracodawca, który nie wydaje pracownikowi świadectwa pracy w terminie. Dotychczas sankcją objęte było niewydanie świadectwa pracy. Obecnie ustawodawca chce kłaść nacisk na terminowe wydawanie świadectwa pracy.

Jeśli chcesz poznać więcej szczegółów na temat ww. zmian przeczytaj w programie LEX:

Zmiany dotyczące równego traktowania w zatrudnieniu oraz mobbingu

Ochrona innych członków rodziny korzystających z uprawnień rodzicielskich

Wydawanie i sprostowanie świadectwa pracy według najnowszych zmian

Izabela Baranowska

product manager działu Kadry i HR