Zmiany w MAR - rewolucja czy ewolucja?
Mija 5 lat od wejścia w życie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 596/2014 w sprawie nadużyć na rynku („rozporządzenie MAR”). W tym czasie wprowadzono szereg zmian, które wpływają na funkcjonowanie emitentów na rynku kapitałowym. Tego, czy zmiany są rewolucyjne czy ewolucyjne, dowiesz się czytając nowy komentarz dostępny w LEX Banki.
Czy to koniec przyjętych praktyk rynkowych?
Do 31 grudnia 2020 r. nie było możliwe zawarcie umowy o zapewnieniu płynności, jeżeli właściwy organ państwa członkowskiego nie przyjął odpowiednich praktyk rynkowych. Hamowało to wzrost rynków rozwoju MŚP. Dlatego też prawodawca unijny zdecydował się na dodanie ust. 12 i 13 do art. 13 rozporządzenia MAR. Przepisy te przewidują ramy unijne, które pozwalają emitentom na zawarcie umowy o zapewnienie płynności nawet wtedy, gdy nie ma przyjętych praktyk rynkowych. Rozporządzenie MAR nie zastępuje praktyk, lecz je uzupełnia. Właściwe organy państw członkowskich zachowują prawo do uregulowania zawierania umów o zapewnieniu płynności poprzez przyjęcie praktyk rynkowych. Przyjęcie praktyk wciąż może być korzystne dla ujednolicenia rynku czy poszerzenia zakresu umów.
Należy jednak pamiętać, że emitent instrumentów finansowych dopuszczonych do obrotu na rynku rozwoju MŚP nie może zawierać umów o zapewnieniu płynności bez spełnienia określonych warunków. Należą do nich:
- warunki umowy o zapewnieniu płynności muszą spełniać kryteria określone w art. 13 ust. 2 MAR oraz w rozporządzeniu 2016/908;
- umowa o zapewnieniu płynności została sporządzona zgodnie ze wzorem określonym w art. 13 ust. 3 MAR;
- dostawca płynności posiada odpowiednie zezwolenie i jest zarejestrowany jako członek rynku u operatora rynku lub firmy inwestycyjnej prowadzących rynek rozwoju MŚP;
- operator/ firma inwestycyjna prowadzą rynek rozwoju MŚP potwierdzają emitentowi, że otrzymali kopię umowy o zapewnieniu płynności i zgadzają się na jej warunki.
Możliwość zawierania umów o zapewnieniu płynności jest dużym ułatwieniem dla emitentów, mimo że nałożono na nich dodatkowe wymagania z tym związane. Jednak to nie koniec nowych obowiązków.
Kto sporządza listy osób mających dostęp do informacji poufnych?
Z art. 18 rozporządzenia MAR wynika obowiązek sporządzania list osób fizycznych posiadających dostęp do informacji poufnych (tzw. insiderów). Stanowią one cenny środek ochrony integralności rynku - umożliwiają kontrolę przepływu informacji poufnych i tym samym pozwalają na zachowanie poufności. Dla organów nadzoru są one podstawowym instrumentem, który pozwala na wykrywanie nadużyć na rynku kapitałowym. Niemniej jednak dla emitentów w dotychczasowym stanie prawnym były niezwykle uciążliwe. Czy nowelizacja coś zmieniła?
Przed nowelizacją obowiązek prawny ciążył na emitentach lub na wszelkich osobach, które działają w ich imieniu lub na ich rzecz. Rozwiązanie to nie sprawdziło się w praktyce, bo emitent w większości przypadków nie posiadał kompletnych list, a pozyskanie danych od osób trzecich było kłopotliwe. W związku z tym prawodawca unijny przeniósł obowiązek na wszystkie podmioty, tj. i na emitentów, i na osoby działające w jego imieniu lub na jego rzecz. Mogą nimi być zewnętrzni doradcy prawni, podatkowi, z zakresu relacji inwestorskich, finansowi, księgowi, audytorzy czy agencje wspierające działalność emitenta. Rozłożenie odpowiedzialności na kilka podmiotów powinno odciążyć emitenta, czego jednak nie widać w praktyce.
Prawodawca unijny nieproporcjonalnie rozłożył obowiązek. Powinno się wydawać, że odciążył emitenta, ale to wciąż on musi poinformować osoby działające na jego rzecz/ w jego imieniu, że konkretna informacja została uznana za poufną i od kiedy do kiedy taki przymiot utraciła. Rozporządzenie w nowym brzmieniu nie wskazuje zasad ustalenia chwili aktualizującej obowiązek wpisania osób na listę przez osoby działające na rzecz/ w imieniu emitenta. Co więcej, sankcja za nienależyte wykonywanie obowiązku sporządzania list może być nałożona wyłącznie na emitenta. W Polsce KNF może nałożyć karę pieniężną do wysokości 4 145 600 zł lub do kwoty stanowiącej równowartość 2% całkowitego rocznego przychodu wykazanego w ostatnim zbadanym rocznym sprawozdaniu finansowym (jak przekracza 4 145 600 zł). W związku z powyższym doktryna krytycznie ocenia zmiany w art. 18 MAR.
Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na ten temat sięgnij do publikacji pt. "MAR. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie nadużyć na rynku. Komentarz". Jej autorzy uwzględnili wszystkie zmiany w rozporządzeniu MAR, wraz ze stanowiskami i wyjaśnieniami Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego oraz Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych. W komentarzu poruszono m.in.:
- przedmiot, zakres, charakter prawny, status i zasięg regulacji MAR,
- procedury i wymogi postępowania z informacjami poufnymi,
- obowiązki informacyjne spółek publicznych i emitentów instrumentów finansowych,
- środki i sankcje administracyjne stosowane w przypadku naruszenia lub potencjalnego naruszenia obowiązków informacyjnych.
Wyjaśniono również wątpliwości związane z niejednolitym charakterem rozporządzenia poprzez przywołanie i interpretację odnoszących się do niego przepisów polskiego systemu prawnego.
