VAT: trzy najważniejsze ostatnie wyroki TSUE

Ostatnio Trybunał Sprawiedliwości UE wydał kilka istotnych orzeczeń dotyczących podatku VAT. Dwa z nich były rozstrzygnięciami w polskich sprawach. Trzecie, chociaż nie miało polskiego kontekstu, może przyczynić się do podniesienia przez polskich podatników kwestii konieczności dostosowania przepisów Ordynacji Podatkowej.

Orzeczeniom tym poświęcone są omówienia dostępne w programie LEX Prawo Europejskie. Ich autorką jest doradca podatkowy - Agnieszka Wesołowska.

Posiadanie spółki zależnej nie oznacza prowadzenia działalności dla potrzeb VAT

W wyroku z 7 maja br. w sprawie C-547/18 (Dong Yang Electronics) Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że z samego faktu posiadania przez spółkę mającą siedzibę poza terytorium UE, spółki zależnej na terytorium Polski, nie można wywieść istnienia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce w rozumieniu art. 44 dyrektywy VAT. Jak podkreśla Agnieszka Wesołowska, stanowisko to jest odmienne od prezentowanego przez polskie organy oraz sądy administracyjne, które co do zasady uznają, że podmioty zagraniczne działające w Polsce za pośrednictwem swoich spółek zależnych mają w kraju miejsce stałego prowadzenia działalności, a tym samym nabywane w Polsce przez takie podmioty usługi powinny być opodatkowane polskim VAT, zgodnie z brzmieniem przepisu art. 28b ust. 1 ustawy o VAT.

Polska interpretacja VAT nie wiąże w innych krajach UE

Kolejna sprawa przed TSUE - C-276/18 (KrakVet Marek Batko) - dotyczyła sporu między polską spółką zajmującą się m.in. sprzedażą wysyłkową karmy dla zwierząt z Polski do odbiorców indywidualnych na Węgrzech a węgierskimi organami podatkowymi. Spór odnosił się m.in. do wskazania miejsca dostawy dla potrzeb podatku VAT, co miało dla polskiej spółki niebagatelne znaczenie, jako że dostawa karmy dla zwierząt w Polsce korzysta z preferencyjnej stawki 8 proc., natomiast na Węgrzech, karma ta podlega opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki 27 proc.

Jak zauważa A. Wesołowska, TSUE stwierdził wyraźnie, że organy podatkowe jednego państwa członkowskiego mogą inaczej interpretować te same transakcje dla potrzeb podatku VAT, co może prowadzić w swoich skutkach do ich odmiennego traktowania podatkowego. Taka sytuacja może mieć miejsce również wtedy, kiedy dana transakcja była przedmiotem oceny organów podatkowych, jak miało to miejsce w omawianej sprawie. Zdaniem eksperta, ta bardzo ważna teza prowadzi do wniosku, że w przypadku podatników prowadzących swoją działalność gospodarczą w relacjach wspólnotowych i międzynarodowych, interpretacje krajowych organów podatkowych mogą nie dawać pełnej ochrony natury podatkowej.

Możliwość wzruszenia okresów zamkniętych w VAT

W najświeższym wyroku z 2 lipca w rumuńskiej sprawie C-835/18 (Terracult), TSUE odniósł się do bardzo problematycznego zagadnienia istniejącego na gruncie podatku VAT, a mianowicie do kwestii dokonywania korekt za okresy już zamknięte lub przedawnione. Jak podkreśla A. Wesołowska, z wyroku wynika, że generalnie naczelne zasady wspólnego systemu podatku VAT - zasady neutralności, proporcjonalności i skuteczności nakazują umożliwianie podatnikom dokonywania korekt podatku VAT za okresy, które zostały już zamknięte. Chociaż orzeczenie odnosi się do sytuacji, w której podatnik wystawił faktury z wykazanym podatkiem VAT należnym w miejsce prawidłowych, objętych mechanizmem podzielonej płatności, to, zdaniem eksperta, tezy wyroku należy stosować szeroko, również w stosunku do innych sytuacji, w których w następstwie weryfikacji stanu faktycznego zachodzi konieczność dokonania korekt podatku VAT w stosunku do okresów zamkniętych, w tym w stosunku do okresów przedawnionych. - Niewątpliwie omawiane orzeczenie może przyczynić się do podniesienia przez podatników kwestii konieczności dostosowania przepisów krajowej Ordynacji Podatkowej, które uniemożliwiają korygowanie rozliczeń podatkowych w "zamkniętych" okresach rozliczeniowych - stwierdza na koniec autorka omówienia do wyroku.

Rafał Bujalski

Product manager LEX Prawo Europejskie