SLIM VAT 3 poszerzy katalog należności do opłacenia z rachunku VAT

Już blisko cztery i pół roku istnieje możliwość płacenia za faktury przy wykorzystaniu tzw. podzielonej płatności. Kręgosłupem tego systemu są rachunki VAT. To specjalne rachunki bankowe otwierane przy rachunkach bieżących podatników, na które trafiają środki odpowiadające VAT z faktury. Regulacje dotyczące rachunków VAT były już wielokrotnie nowelizowane. Aktualnie w ramach pakietu SLIM VAT 3, którego projekt właśnie wpłynął do Sejmu, procedowane są modyfikacje upraszczające rozliczania oraz zmniejszające ryzyko pogorszenia się płynności finansowej firmy.

Subsydiarny rachunek podatnika

Podatnik od towarów i usług dokonujący zapłaty za nabywane przez siebie towary i usługi może dokonać płatności w dwóch częściach:

• ceny netto na „normalny” rachunek związany z działalnością,
• kwoty odpowiadającej podatkowi od towarów i usług na specjalny wydzielony rachunek nazywany rachunkiem VAT.

Obligatoryjnie ten podział trzeba zastosować, gdy kwota należności ogółem przekracza kwotę 15.000 zł lub jej równowartość wyrażoną w walucie obcej, a przedmiotem transakcji są towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o podatku od towarów i usług.

Rachunek VAT szczegółowo opisuje doradca podatkowy Adam Bartosiewicz w komentarzu praktycznym pt.: Specyfika rachunku VAT w obliczu mechanizmu podzielonej płatności.

Autor komentuje takie kwestie jak:

• otwieranie rachunku VAT,
• katalogi uznań i obciążeń rachunku VAT,
• kolejność uznań i obciążeń rachunku VAT oraz
• zamknięcie rachunku VAT.

Uwolnienie środków

Na rachunku VAT może często dochodzić do nagromadzenia środków. Dostawca towaru czy świadczący usługę ma jednak mocno ograniczone możliwości zarządzania nimi. Na rachunku VAT można bowiem dokonywać tylko określonych operacji. Dla podatnika oczywiście korzystniejsze byłoby dysponowanie nimi na typowym rachunku rozliczeniowym. Konieczne tu jest jednak wcześniejsze uwolnienie środków z rachunku VAT. A to wiąże się z obowiązkiem złożenia wniosku, który musi zostać pozytywnie rozpatrzony przez naczelnika urzędu skarbowego.

Szczegóły w tym zakresie opisuje radca prawny Łukasz Matusiakiewicz w komentarzu praktycznym pt.: Prawo podatnika do wystąpienia z wnioskiem o dokonanie przelewu środków zgromadzonych na rachunku VAT - na rachunek ogólny

Autor komentuje takie zagadnienia jak:

• złożenie wniosku o zwrot na rachunek „ogólny”,
• uwolnienie środków przez inne podmioty niebędące podatnikami podatku VAT,
• postępowanie dotyczące uwolnienia środków.

Transfer środków w grupie VAT

Od początku tego roku w polskim systemie podatkowym funkcjonuje nowy rodzaju podatnika - grupa VAT. Szerzej pisała już na ten temat Iwona Kaczorowska w artykule pt.: Grupy VAT od 1 stycznia. Autorka wskazuje w nim, że jedną z większych zalet grup VAT jest ograniczenie obowiązków księgowych dotyczących czynności dokonywanych między podatnikami tworzącymi grupę VAT. Ten rodzaj korzyści z utworzenia grupy VAT opisuje na przykładzie także doradca podatkowy Tomasz Krywan w komentarzu praktycznym pt.: Grupa VAT - możliwość wspólnego rozliczania się przez kilku podatników.

Pakiet zalet w tym zakresie poszerzy pakiet SLIM VAT 3, którego projekt właśnie wpłynął do Sejmu. Jedna z projektowanych zmian ma umożliwiać przekazywanie środków między rachunkami VAT członka grupy, a rachunkiem VAT przedstawiciela grupy VAT celem zapłaty do urzędu skarbowego należnych podatków. Ta zmiana ma wejść w życie następnego dnia po ogłoszeniu zmiany w Dzienniku Ustaw.

Kolejne daniny opłacane z rachunku VAT

W ramach pakietu SLIM VAT 3 rozszerzona ma zostać także możliwość przeznaczenia środków zgromadzonych na rachunku VAT na kolejne podatki oraz opłaty, w tym:

• podatek od wydobycia niektórych kopalin,
• podatek cukrowy,
• podatek od produkcji okrętowej,
• opłatę od „tzw. małpek” oraz
• podatek tonażowy.

Powyższa nowelizacja ma istotne znaczenie w ograniczaniu ryzyka pogarszanie się płynności finansowej podatników. Pozwala ona bowiem większą dyspozycyjność środków zgromadzonych na rachunku VAT. Ta zmiana zgodnie z projektem zacznie obowiązywać odpowiednio od dnia 1 kwietnia 2023 r. Tylko opłaty od środków spożywczych, dodatkowe opłaty oraz odsetki za zwłokę od tej opłaty będzie można regulować z rachunku VAT od dnia 1 lipca 2023 r. To wyróżnienie związane jest z regulacją zawartą w projekcie ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw (UD443), w którym wprowadza się zmiany w zakresie tzw. opłaty cukrowej, a które wchodzą w życie także z dniem 1 lipca 2023 r.

Trzeci warunek uwalniający od odpowiedzialności solidarnej

Ostatnią zmianą z pakietu SLIM VAT 3 jaka pośrednio tym razem dotyczy rachunku VAT jest propozycja zmiany w art. 108a ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług. Przepis ten reguluje kwestię uwolnienia się od odpowiedzialności solidarnej przez „osoby trzecie” w sytuacji otrzymania przez nie płatności na rachunek VAT. Obecnie uwolnienie się od odpowiedzialności solidarnej przez „osoby trzecie” jest możliwe poprzez:

• dokonanie płatności na rachunek VAT dostawcy towarów lub usługodawcy lub przez
• zwrot otrzymanej płatności na rachunek VAT podatnika, od którego otrzymano płatność.

Proponuje się dodanie trzeciego sposobu pozwalającego uwolnić się od odpowiedzialności solidarnej, który byłby dedykowany podatnikom nabywającym wierzytelności. W praktyce będą to zapewne głównie faktorzy. Jak wskazują projektodawcy zmiany, dodawany sposób uwolnienia się od odpowiedzialności solidarnej byłby stosowany m.in. w sytuacji zmiany podatnika nabywającego wierzytelność (faktora), tj. po zawarciu porozumienia (umowy) prowadzącego do zmiany wierzyciela wierzytelności wynikających z umowy dostaw towarów lub świadczenia usług przez dostawcę, objętych umową o nabyciu wierzytelności. Dotychczasowy podatnik uwalniałby się od odpowiedzialności poprzez przekazanie kwot VAT bezpośrednio na rachunek VAT nowego podatnika, który nabył wierzytelność (nowego faktora). Dostawca nie byłby angażowany w ten proces, co zasadniczo ułatwi całą procedurę. Zmiana wejdzie w życie 1 kwietnia 2023 r.

Zapoznaj się też z innymi zmianami wprowadzanymi pakietem SLIM VAT 3

• SLIM VAT 3 skonsoliduje obsługę wiążących informacji
• SLIM VAT 3 zwiększy liczbę małych podatników