SLIM VAT 3 zmniejszy ilość rocznych korekt w VAT

Po blisko 12 latach znacząco zwiększy się kwota pozwalająca na uznanie, że proporcja odliczenia która przekroczyła u podatnika 98 proc. wynosi 100 proc. Zmianę od 1 kwietnia 2023 r. ma wprowadzić procedowany właśnie w Sejmie pakiet SLIM VAT 3. To dobra wiadomość dla działów księgowych, które mają nadzieję zmniejszenie się liczby korekt wykazywanych w deklaracji VAT.

Odliczenie proporcjonalne zmorą podatników

Obowiązkiem każdego podatnika VAT jest dokonanie podziału podatku naliczonego, poprzez przyporządkowanie go do czynności:

• w związku z którymi przysługuje prawo do odliczenia,
• w związku z którymi także prawo nie przysługuje (np. zwolnione).

Jeżeli nie można precyzyjnie wskazać tych kwot, układa się proporcję, zgodnie z którą dokonujemy odliczenia. Po zakończeniu roku, w którym przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, podatnik jest obowiązany dokonać korekty podatku odliczonego. W korekcie tej należy uwzględnić proporcję obliczoną dla zakończonego roku podatkowego.

Jeżeli jednak ta proporcja:

1.  przekroczyła 98% a kwota podatku niepodlegającego odliczeniu wynikająca z jej zastosowania w skali roku nie przekroczyła 500 zł – podatnik może uznać, że proporcja wynosiła 100%,
2. nie przekroczyła 2% - podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 0%.

Odliczenie proporcjonalne (częściowe) służące ustalaniu kwoty podatku naliczonego podlegającego odliczeniu w przypadkach, gdy podatek ten dotyczy zakupów związanych jednocześnie z wykonywaniem czynności opodatkowanych, jak i czynności zwolnionych od podatku jest jedną z instytucji sprawiających podatnikom VAT najwięcej kłopotów w praktyce.

Kwestie związane z korektą podatku naliczonego szczegółowo opisuje doradca podatkowy Sławomir Zieleń w komentarzu praktycznym pt.: Roczna korekta w podatku od towarów i usług a przychód (koszt) w podatku dochodowym - optymalizacja podatkowa ilustrując je przykładami.

Z kolei doradca podatkowy Tomasz Krywan w komentarzu praktycznym pt.: Odliczanie proporcjonalne w trakcie roku podatkowego przedstawia zagadnienia związane z:

• przesłankami stosowania odliczenia proporcjonalnego,
• ustalaniem i prognozą proporcji,
• ewidencją prowadzoną przez podatników stosujących odliczenia proporcjonalne oraz
• odliczeniem częściowym w deklaracji VAT.

Zwiększenie pozwalające na 100% odliczenie

Obecna kwota ograniczenia w wysokości 500 zł obowiązuje w niezmienionej wysokości od 1 kwietnia 2011 r. Procedowany obecnie w Sejmie projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, potocznie nazywaną pakietem SLIM VAT 3 zakłada zwiększenie kwoty z 500 zł do 10.000 zł pozwalającej na uznanie, że proporcja określona przez podatnika wynosi 100%, w sytuacji, gdy proporcja ta przekroczyła u niego 98%. Projektowana zmiana stanowi zatem dwudziestokrotne zwiększenie progu ograniczającego stosowanie zaokrąglenia proporcji do 100%.

Projektowaną zmianę resort finansów zobrazował przykładem. Obecnie podatnik, który ustalił, że wskaźnik proporcji wynosi u niego 98,5% a kwota VAT z tytułu dokonanych zakupów, która nie może zostać odliczona w skali roku wyniosła 500 zł obecnie ma obowiązek stosowania odliczenia proporcjonalnego do zakupów związanych z jego działalnością opodatkowaną i zwolnioną. Nie może zatem skorzystać z prawa do odliczenia 100% podatku VAT. Po zwiększeniu kwoty obowiązującego progu do 10.000 zł podatnik będzie natomiast mógł uznać, że jego proporcja w tym przypadku wynosi 100%. Tym samym odliczy całość podatku VAT. Zdaniem resortu finansów wprowadzenie proponowanych rozwiązań oznacza odciążenie działów księgowych firm oraz zmniejszenie liczby korekt wykazywanych w deklaracji VAT.

Rozszerzenie limitu na cały rok 2023

Projekt SLIM VAT 3 przewiduje też korzystne dla podatników rozwiązanie. Zawiera bowiem przepis przejściowy, który daje możliwość korzystania z podwyższonego limitu 10.000 zł w całym roku 2023 roku. Oznacza to, że podatnicy, w związku z przepisem przejściowym będą mogli na 2024 r. ustalić proporcję oraz dokonać korekty kwoty podatku odliczonego po zakończeniu 2023 r., z zastosowaniem nowego limitu już od 1 stycznia 2023 r.

Będzie opcja rezygnacji z korekty

Obecnie każda, nawet wynosząca jeden punkt procentowy, różnica między proporcją wstępną podatku naliczonego do odliczenia, a proporcją ostateczną dotyczącą tego odliczenia, obliguje podatnika do przeprowadzenia korekty rocznej odliczonego podatku. Wstępne odliczenie podlega korekcie, jeżeli jego kwota jest wyższa lub niższa od kwoty odliczenia przysługującej podatnikowi. Wskazuje na to także doradca podatkowy Tomasz Krywan w poradniku pt.: Roczna korekta w VAT krok po kroku. Autor poradnika w siedmiu krokach omawia kwestie na jakich korekt takich należy dokonywać, w tym m.in.:

• ustalenie czy istnieje obowiązek dokonania korekty rocznej,
• ustalenie części podatku objętego korektą roczną,
• ustalenie proporcji ostatecznej dla zakończonego roku,
• ustalenie czy konieczne jest przeprowadzenie jednego czy dwóch rodzajów korekty rocznej,
• przeprowadzenie korekty jednorazowej,
• przeprowadzenie korekty rozłożonej w czasie,
• rozliczenie kwoty korekty na gruncie przepisów o podatku dochodowym.

Pakietem SLIM VAT 3 zostanie wprowadzona opcja rezygnacji z dokonania korekty, jeżeli różnica pomiędzy proporcją wstępną a ostateczną nie przekracza 2 punktów procentowych oraz w przypadku gdy proporcja ostateczna jest mniejsza niż proporcja wstępna, a podatek naliczony niepodlegający odliczeniu wynikający z różnicy między tymi proporcjami oraz tzw. korekty wieloletniej nie przekracza 10.000 zł. Kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu oznacza w tym przypadku sumę kwot, które wynikają z różnicy pomiędzy proporcją wstępną a ostateczną w danym roku podatkowym oraz kwot wynikających z zastosowania tzw. korekty wieloletniej (korekta 5-letnia lub 10-letnia).

Możliwość decydowania o rezygnacji z dokonania korekty stanowi istotne uproszczenie rozliczeń podatników, związane z brakiem konieczności dokonywania korekt odliczonego podatku VAT. Wprowadzenie opcji rezygnacji z dokonania korekty powinno minimalizować obciążenia administracyjne związane ze stosowaniem prawa do odliczenia VAT oraz eliminować zbędne obowiązki dla wskazanych powyżej sytuacji.

Różnica przekraczająca 2 punkty procentowe będzie skutkowała koniecznością dokonania korekty. Jednocześnie, jak podkreśla resort finansów w uzasadnieniu projektu nowelizacji, wprowadzenie progu kwoty podatku naliczonego niepodlegającej odliczeniu wykluczy sytuacje, w których kwota odliczonego w ten sposób VAT osiągałaby znaczne wartości. Projektowane rozwiązanie będzie dostępne również dla funkcjonujących od 1 stycznia 2023 r. podatników będących grupami VAT.

Zapoznaj się też z innymi zmianami wprowadzanymi pakietem SLIM VAT 3

• SLIM VAT 3 skonsoliduje obsługę wiążących informacji
• SLIM VAT 3 zwiększy liczbę małych podatników
• SLIM VAT 3 poszerzy katalog należności do opłacenia z rachunku VAT